5:96  enim  est  civitas?  Nempe  concilium  coetusve  hominum  iure  sociatus,  inquit  Cicero  in  somnio  Scipionis.  Quam  definitionem  sumpsit  ex  Aristotele  in  Politicis.  Si  igitur  non  omnis  societas  est  civitas,  sed  ea  tantum  quae  probis  moribus  et  aequis  legibus  vivat:  nimirum  qui  legibus  non  obtemperant,  cives  non  sunt,  sed  ex  corpore  legitimae  civitatis  abrupti.  In  hostile  nomen  transeunt.  In  eandem  sententiam  alibi  Cicero  :  Ut  corpora  nostra  sine  mente,  ita  civitas  sine  lege,  suis  partibus  ut  nervis  ac  sanguine  et  membris,  uti  non  potest.  Interim  hoc  quod  dicebamus]  Quasi  diceret:  Illud  obiter  dictum  sit,  admoneri  nos  exemplo  Syllae  quos  hostes  persequi  debeamus.  Interim  quod  est  instituti  nostri  proprium,  facile  tyrannum  a  rege  discernit  clementia.  Uterque  licet  non  minus  armis  valletur]  Παραδιαστολή,  quam  Fabius  lib.  IX.  distinctionem  vocat,  quae  duas  res  aut  plures,  quae  videntur  eandem  vim  et  rationem  habere,  disiungit,  et  quantum  distent  docet,  suam  cuique  propriam  sententiam  subiungendo.  Sic  Ovidius  in  re  simili:  Et  latro,  et  cautus  praecingitur  ense  viator,  Ille  sed  insidias,  hic  sibi  portat  opem.  Eiusdem  generis  est  etiam  quod  sequitur:  Nolo  te  saepius  parcum  appellare,  quum  sis  avarus.  Nam  qui  parcus  est,  utitur  eo  quod  satis  est;  tu  contra  propter  avaritiam,  quo  plus  habes,  magis  eges.  Ita  non  tam  diligentiae  fructus,  quam  copiae  miseria  consequitur.  Alter  arma  habet  quibus]  Rex  scilicet,  cuius  officium  est  vim  quae  subditis  inferatur,  armis  propulsare,  quibus  utitur  tanquam  pacis  praesidio.  Alter  ut  magno  timore]  Scilicet  tyrannus,  qui  quum  omnibus  invisus  sit,  odia  terrore  cohibet.  Quod  significavit  Tranquillus  de  Domitiano  loquens:  Inopia  rapax,  metu  saevus.  Et  Claudianus:  Cuncta  ferit,  dum  cuncta  timet.  Nec  illas  ipsas  manus]  Qui  omnes  timet,  qui  ad  omnem  motum  trepidat,  suos  etiam  satellites  cur  non  timeat?  armatos  videt,  nec  satis  securus  est,  an  pro  se,  an  contra  se  ferro  accingantur.  In  hanc  sententiam  introducitur  Thyestes  a  Seneca  tragico:  Dum  excelsus  steti  Nunquam  pavere  destiti,  atque  ipsum  mei  Ferrum  timere  lateris.  Ut  invisus  sit  quia  timetur]  Contrariis  in  contraria  agitur  tyrannus.  Nam  timeri  vuit  quia  invisus  [pag.  88]  est.  Et  tamen  ideo*  invisus  est,  quia  timetur.  Atqui  nihil  opus  esset  timore,  si  nullum  esset  odium.  Hoc  igitur  unum  illi  malum  est,  quod  putat  mali  remedium.  Et  timetur]  Ut  enim  ait  Ennius,  quem  metuunt,  oderunt:  quem  quisque  odit,  perisse  expetit.  Seneca  lib.  H.  de  Ira:  Quid?  quod  semper  in  auctores  redundat  timor,  nec  quisquam  metuitur,  ipse  securus?