9:9
9
DOCTRINAE
DE
SACRAMENTIS.
10
An
igitur
carnalem
vellet?
v)
Sed
non
putat
de
vero
corpore
nos
sentire.
Quasi
vero
nos
sicut
ipse
et
similes
phantasma
corporis
loco
imaginemur.2)
Nos
vero
quum
unicum
sciamus
esse
Christi
corpus,s)
quod
semel
in
victimam
nostrae
cum
Deo
reconciliationis
oblatum
est,
illud
ipsum
asserimus
nobis
offerri
in
coena:
quia
ut
nobiscum
Christus
partae
salutis
gratiam
communicet,
ante
nostrum
fieri
oportet
et
vivificam4)
nobis
esse
Christi
carnem,
quia
ex
ea
spiritualem
vitam
hauriamus.
His
enim
verbis
aperte
usi
sumus
in
consensus
nostri
summa,
cuius
ipse5)
partes
quasdam
citans
hoc
praecipuum
caput
improbe
et
perfide
dissimulat.
Quid?
ubi
praefatus
erat,
se
ad
verbum
relaturum
quae
a
nobis
essent
edita:
quo
iure
coniuncta
membra
discerpere
licuit,
ne
plena
et
suo
contextu
apta
confessio
sub
oculos
veniret?
Hoc
scilicet
non
est
instar
rabiosi
canis
obvium
quemque
lapidem
arrodere?
Verum
alibi,
et
quidem
paulo
post,
clara
de
signorum
veritate,
quam
negari
a
nobis
[pag.
7]
mentitur,
testimonia
ex
nobis
profert.
Atque
hic
spargendis
nebulis
deditus
homo
a)
vafritiem
nobis
obiectat,
quod
de
spirituali
manducatione
prolixe
concionando
simplices
ludamus.
Quasi
vero
spiritualiter
Christum
manducare
quis
possit,
quin
et
fidei
virtute
b)
eum
habeat
in
se
manentem,
et
in
eius
corpus
coalescat,
et
in
ipso
vivat:
quod
fieri
rursum
non
potest,
quin
ipse
Christus,
ut
semel
in
sacrificium
pro
nobis
oblatus
est,
se
nobis
fruendum
exhibeat.
Unde
et
carnem
eius
vivificam
esse
sequitur.
Tam
belle
de
erroris,
quem
oppugnat,
specie
praefatus,
deinde
ex
opinionum
dissidiis
odium
nobis
conflare
nititur.
Proprium,
inquit,
haereticorum
est,
inter
se
dissentire.
Ut
ita
esse
fatear,
rogo,
quid
ad
nos?
Respondet,
quia
secundum
aliquos
panis
significat
corpus,
aliis
symbolum
est,
aliis
signum,
aliis
figura,
aliis
memoriale,
aliis
repraesentatio,
alii≫
testimonium
vel
obsignatio
communionis,
aliis
memoria
carnis
pro
nobis
traditae,
aliis
testificatio,
quae
spiritualem
gratiam
figurat,
aliis
communio
in
corpore.
Quis
eum
praevaricari
non
putet?
Neque
enim
consensus
noster
laudari
melius
poterat,
quam
formis
loquendi
ita
probe
consentaneis.
Ac
ne
obscurior
forte
esset
simplex
verborum
descriptio,
homo
ingeniosus
in
tabula
repugnantiam
hanc
pinxit.
Porro
dum
videt
magis
in
verbis
discrepare
Matthaeum
a
Paulo,
Marcum
a
Luca,
quorum
alii
calicem
vocant
sanguinem
testamenti,
alii
testamentum
in
sanguine,
ut
nodum
hunc
expediat,
non
in
verbis
solum,
sed
in
sensu
quoque
dissidere
nos
obtendit.6)
Quid?
Signum,
significatio,
figura,
symbolum,7)
[pag.
8]
repraesentatio
contrarium
sensum
efficiunt?
quae
sic
inter
se
cohaerent,
ut
ex
unoquoque
reliqua
omnia
gignantur.
En
cur
turbulentus
homo,c)
ex
placida
sua
et
umbratili
quiete8)
tela
ignea
iaculetur,
quae
incendio
totam
Europam
corripiant.
Sed
quid
de
se
tandem
suisque
sodalibus
respondebit?
Nunc
clara
per
se
esse
contendit
verba
Christi,
nec
ulla
interpretatione
egere,
panem
esse
corpus:
mox
autem
tropum
subesse
non
negat.
Mihi
vero
necesse
non
est,
quaerere
quibuscum
hic
phreneticus
confligat,
qui
se
ipsum
tam
recte
elidit.9)
Sed
tropum
saltem
nominet,
quem
non
excusare
dicit,
quominus
panis
proprie
sit
corpus.
Certe
quisquis
erit
tropus,
a
litera
deflectet.
Iam
vero
deprehensus
tenetur.10)
Nam
1)
Voudroit-il
que
la
chair
de
I.
C.
se
mangeast
comme
les
boeufs
de
son
pais?
2)
Add.
Nous
laissons
ceste
resverie
a
luy
et
a
ses
semblables.
3)
un
corps
vray
et
naturel.
4)
viande
et
nourriture.
5)
ce
bon
contrerolleur.
a)
Atque
hic
nebulo
MS.
b)
fidei
virtute
non
exstabat
in
MS.
6)
Cependant
pour
ce
qu'il
voyoit
bien
que
S.
Matthieu
quant
aux
mots
est
moins
conforme
a
S.
Paul
et
S.
Marc
a
S.
Luc,
que
ne
sont
entr'eux
une
douzaine
d'expositeurs
lesquels
il
amene
comme
discordans,
pour
se
despestrer
de
ceste
difficulte,
il
dit
que
non
seulement
nous
differons
de
parolles
mais
aussi
sommes
discordans
au
sens.
Faisons
donc
comparaison
du
tout
pour
iuger
si
ainsi
est.
Ce
que
S.
Matthieu
et
S.
Marc
appellent
sang,
S.
Luc
et
S.
Paul
l'appellent
Testament
au
sang.
Voyla
la
grande
diversite.
De
nostre
part
que
trouvera-il?
etc.
7)
arre,
memorial.
c)
In
MS.
Calvini
legebatur:
En
cur
turbulenti
homines
ex
oceano
glaciali
flammas
iaculentur,
quae
caett
8)
en
son
cabinet.
9)
il
se
rompt
de
soy-mesme
ea
sa
frenesie,
10)
il
est
pris
comme
au
trebuschet.
|