8:799  799  PROCES  800  xxxvii.  Serveti  adnotationes  ad  Brevem  refutationem.  *)  (Cest  sous  la  date  du  15  au  18  septembre  que  doivent  etre  rangees  les  notes  ecrites  par  Servet  sur  la  marge  et  entre  les  lignes  de  la  Refutation  qui  lui  avait  ete  communiquee  le  15  par  suite  de  la  decision  du  Conseil.  Il  termine  ces  notes  par  ces  mots  ecrits  de  sa  main,  comme  aussi  la  lettre  suivante,  sur  la  derniere  feuille,  et  omis  par  Calvin  dans  le  texte  imprime.)  1)  Hactenus  est  satis  conclamatum  et  magna  subscribendum  hic  turba.2)  Sed  quos  locos  isti  adducunt  ad  statuendum  invisibilem  illum  et  realiter  distinctum  filium  quem  asserunt?  Nullos  sane  adducunt  nec  adducent  unquam.  Hoc  decebat  tantos  eloquii  divini  ministros,  qui  et  ubique  iactant,  se  nihil  velle  docere,  quod  non  sit  solidis  scripturae  locis  demonstratum.  At  nulli  tales  loci  nunc  inveniuntur.  Improbata  est  igitur  doctrina  mea  solis  clamoribus,  ratione  vero  nulla,  authoritate  nulla.s)  Michael  Servetus  subscribit,  solus  hic  quidem,  sed  qui  Christum  habet  protectorem  certissimum.  Ioanni  Calvino  S.4)  Quod  te  principia  rerum  ignorare  dixi,  tuo  commodo  factum  est,  si  vis  nunc  intelligere.  Hoc  est  principium  maximum,  quod  tu  ignoras,  Omnis  actio  fit  per  contactum.  Nec  Christus,  nec  Deus  ipse  agit  in  rem  aliquam  quam  non  attingit.  Imo  iam  non  esset  ipse  deus,  si  esset  res  aliqua  fugiens  contactum  eius.  Qualitates  imaginarias  tu  somnias,  quasi  servitutes  agrorum.  Nec  virtus  dei,  nec  gratia  dei,  nec  quicquam  eiusmodi  est  in  deo,  quod  non  sit  ipsemet  deus:  nec  mittit  deus  qualitatem  in  partem  aliquam,  in  qua  non  sit  ipsemet.  Est  igitur  *)  Voyez  la  piece  N.  XXXII  et  la  Note  a  de  la  page  519  ci-dessus.  1)  Ges  mots  se  trouvent  aussi  dans  la  copie  inseree  dans  le  Bepistre  B  de  la  Venerable  Compagnie  f.  15.  Ils  sont  imprimes  dans  Allwoerden  p.  95  s.  et  Mosheim,  Anderw.  Vers.  p.  199.  2)  Calvin  et  les  treize  autres  ministres  qui  avec  lui  avaient  signe  la  Refutation.  3)  authoritate  nulla,  manque  dans  la  copie  de  la  Ven,  Comp.  4)  Cette  lettre  suit  immediatement  sur  la  meme  feuule.  Elle  se  trouve  imprimee  dans  Mosheim  N.  N.  p.  102  d'apres  une  Copie  dans  les  Arch.  de  Zurich,