45:77
77
LUC.
IL
78
dicere
in
hominibus
esse
pacem.
Sed
quum
multis
scripturae
locis
supervacua
sit,
non
est
cur
id
nos
impediat.
Si
quis
tamen
in
postremum
membrum
reiicere
malit,
idem
manebit
sensus,
sicuti
mox
dicam.
Nunc
ridendum
est,
quid
pacis
nomine
intelligant
angeli.
Certe
non
loquuntur
de
externa
pace,
quam
inter
se
colunt
homines,
sed
terram
dicunt
pacatam
esse,
ubi
homines
Deo
reconciliati
intus
tranquilli
sunt
in
animis
suis.
Scimus
nos
irae
filios
nasci,
et
natura
esse
Deo
inimicos:
interea
nos
horribili
inquietudine
vexari
necesse
est,
quamdiu
sentimus
Deum
nobis
infensum.
Ideo
brevis
et
clara
pacis
definitio
ex
contrariis
petenda
est:
nempe
ex
ira
Dei
et
mortis
terrore.
Atque
ita
duplex
est
relatio.
Altera
scilicet
ad
Deum,
altera
ad
homines,
quia
tunc
nobis
constat
pax
cum
Deo,
quum
ipse
abolito
reatu
et
peccata
nobis
non
imputando
propitius
esse
incipit,
et
nos
in
paterna
eius
benevolentia
acquiescentes
certa
fiducia
illum
invocamus,
et
intrepide
gloriamur
de
salute
nobis
promissa.
Quamvis
autem
alibi
(Iob
7,1)
vita
hominis
super
terram
vocetur
continua
militia,
et
res
ipsa
declarat,
nihil
esse
magis
turbulentum
statii
nostro,
quamdiu
in
mundo
agimus,
diserte
tamen
angeli
pacem
in
terra
locant,
ut
sciamus,
nullas
turbas
nobis
obstare,
quin
freti
Christi
gratia
sedatis
et
tranquillis
simus
mentibus.
Meminerimus
ergo,
inter
medias
tentationum
procellas,
inter
varia
discrimina,
inter
violentos
motus,
inter
pugnas
et
timores
constitui
sedem
pacis,
ne
fides
nostra
ullis
machinis
impulsa
vacillet
aut
labascat.
Beneplacitum
hominibus.
Unde
factum
sit,
ut
obreperet
genitivus
casus,
nescio.
Certe
lectio
vulgata
quae
habet,
hominibus
bonae
voluntatis,
non
modo
tanquam
adulterina
repudiari
debet,
sed
quia
totum
sensum
corrumpit
Errant
tamen
etiam
nonnulli,
qui
in
nominativo
casu
legentes,
Bona
voluntas,
ad
homines
referunt,
quasi
exhortatio
esset
ad
amplexandam
Dei
gratiam.
Fateor
quidem,
non
aliter
ratam
esse,
quam
Dominus
pacem
nobis
offert,
nisi
eam
recipimus,
sed
quum
eoSoxca
passim
sumatur
in
scripturis
pro
eo,
quod
Hebraei
|1H1
dicunt,
vetus
interpres
beneplacitum
reddidit.
Perperam
hic
locus
de
gratiae
acceptatione
exponitur:
quin
potius
fontem
pacis,
de
quo
loquuti
sunt
angeli,
demonstrat,
ut
sciamus,
gratuitam
esse
et
fluere
ex
mera
Dei
misericordia.
Si
legere
placeat,
Bona
voluntas
in
hominibus,
non
male
conveniet
quoad
sensum:
nam
et
hoc
modo
notabitur
pacis
causa,
quod
scilicet
Deus
gratuito
suo
favore
homines
dignatus
sit,
cum
quibus
hostile
prius
dissidium
habebat.
Si
legas,
pacem
bonae
voluntatis
pro
voluntaria,
ne
huic
quidem
expositioni
reclamo.
Illa
tamen
simplicior
est,
appositive
subiici
soSoxiav,
ut
sciamus
unde
pax
nobis
proveniat.
|