45:71
71
HARMONIA
EVANGELICA.
72
xnoriam
simul
venire
debet,
quid
multis
ante
saeculis
praedictum
fuerit
a
propheta,
et
comparatio
clare
ostendet,
non
sine
admirabili
Dei
providentia
censum
tunc
fuisse
edictum
a
Caesare
Augusto,
et
Ioseph
et
Mariam
domo
pedem
movisse,
ut
ipso
temporis
articulo
venirent
in
Bethlehem.
Ita
videmus
sanctos
interdum
Dei
servos,
etiamsi
mente
vagentur
inscii
quorsum
tendant,
rectam
tamen
viam
tenere,
quia
Deus
eorum
pedes
dirigit.
Nec
minus
in
eo
se
profert
admirabilis
Dei
providentia,
quod
tyrannicum
imperium
Mariam
domo
extrahit,
ut
prophetia
impleatur.
Locum
Deus
per
prophetam
designaverat
(ut
postea
videbimus),
ubi
filium
suum
nasci
vellet:
nisi
vi
compulsa
fuisset
Maria,
domi
parere
statuerat.
Iubet
Augustus
censum
agi
in
Iudaea,
et
singulos
nomen
dare,
ut
annuum
deinde
tributum
pendant,
quod
prius
solebant
Deo
pendere.
Ita
profanus
homo
ad
se
rapit,
quod
Deus
a
populo
suo
exigere
solebat.
Id
vero
perinde
erat,
ac
si
Iudaeos
prorsus
sibi
addicens
vetaret
posthac
in
Dei
populo
censeri.
Quum
ita
ad
ultimam
desperationem
ventum
est,
et
videntur
Iudaei
in
perpetuum
a
Dei
imperio
resecti
et
alienati
esse,
non
solum
Deus
repente
et
praeter
omnium
spem
remedium
adhibet,
sed
impia
illa
tyrannide
ad
redimendum
populum
suum
utitur.
Nam
praeses
(vel
quisquis
fuit
ille
Caesaris
minister),
dum
exsequitur,
quod
sibi
mandatum
est,
arcanus
est
Dei
praeco,
qui
Mariam
in
locum
divinitus
ordinatum
arcessat.
Et
certe
huc
spectat
tota
Lucae
narratio,
ut
agnoscant
fideles,
Christum
a
suis
natalibus
Dei
manu
productum
esse.
Neque
enim
ad
fidei
certitudinem
hoc
parum
facit,
quod
subito
et
praeter
suum
arbitrium
tracta
fuit
Maria
in
Bethlehem,
ut
inde
prodiret
redemptor,
sicuti
olim
promissus
erat.
1.
Totus
orbis.
Haec
synecdoche,
quum
passim
usitata
sit
Romanis
scriptoribus,
dura
videri
non
debet.
Nec
dubito,
quin
omnibus
provinciis
communis
fuerit
hic
census,
ut
magis
tolerabilis,
nec
tam
odiosus
foret:
diversa
tamen
esse
potuit
tributi
ratio.
Primam
fuisse
hanc
descriptionem
interpretor,
quia
tunc
Iudaeis
quasi
plane
domitis
impositum
fuit
novum
et
insolitum
iugum.
Nam
quod
alii
primam
fuisse
dicunt,
ex
quo
Cyrenius
Syriae
praefuerat,
nihil
habet
coloris.
Annuum
quidem
erat
tributum,
sed
non
quotannis
fiebat
descriptio:
quare
sensus
est,
longe
tunc
gravius
oppressos
fuisse
Iudaeos.
Varietas
in
nomine
proconsulis
nihil
habet
absurdi,
dum
alii
Cyrenium,
Quirinum
vel
Quirinium
appellant:
scimus
enim,
Graecos
in
vertendis
nominibus
Latinis
in
pronuntiatione
aliquid
fere
mutare.
Sed
longe
maior
aliunde
emergit
difficultas:
tradit
enim
Iosephus
libr.
Antiq.
18
cap.
1,
Quirinum,
relegato
Viennam
Archelao,
proconsulem
venisse,
qui
Iudaeam
provinciae
Syriae
attribueret.
Porro
inter
scriptores
convenit,
Arche-
|