8:665
665
EPISTOLAE
AD
CALVINUM.
666
ginta
quoque,
et
reliqui
graeci
interpretes,
in
parabola
illa
Salomonis,
per
verbum
κτίζω,
quod
est
creo,
condo,
fabrico,
hebraicae
dictionis
significatum
aptius
transtulerunt,
quam
per
verbum
ytvvdco,
quod
est
improprie
usurpatum.
Ex
latinis
insuper
versionibus
tam
Hieronymi,
quam
Pagnini
et
aliorum,
non
habetur
ibi
generatio,
sed
formatio,
et
iuxta
mentis
conceptionem
expressio.
Alterum
tibi
verissima
ratione
iam
occurrit.
Quamvis
enim
generatio
eo
vocabulo
significantur,
constat
esse
id
proverbialiter
et
figurative
l)
a
Salomone
prolatum:
quum
ex
professo
ibi
tractet
parabolas,
similitudines,
et
figuras.
Quis
sanae
mentis
negaret,
sapientia
illa
Salomonis
personam
Christi
signari
et
figurari?
Aeque
ergo
dicitur
in
persona
Christi
sapientia
creata,
genita
et
formata.
Annon
in
persona
Christi
dicitur
tibi2)
sapientia
creata?
Aut
creata
pro
constituta
olim
dicitur,
aut
in
persona
Christi
creata,
ut
omnes
semper
intellexerunt,
exceptis
Arrianis.
Ita
exponit
Augustinus
in
Ioannem,
sermone
quinquagesimo
octavo.
Ita
Nicaena
synodus
exposuit,
ut
in
eius
decreto
contra
Eusebium
refert
Athanasius.
Ita
post
Hilarium
lib.
12
de
Trinit,
aperte
docet
Cyrillus,
Ephesini
consilii")
praeses,
libro
quinto
Thesauri
cap.
4
et
sequentibus.
Addens
ibi,
esse
proverbialiter
et
figurative
dictum,
et
aliquando
improprie
in
.
sacris
literis
dici
quid
creatum,
vel
genitum.
Si
improprie
dicis
creatam
sapientiam,
improprie
dices
et
genitam,
in
figura4)
alterius
rei,
sicut
sapientia
aliud
figurabat.
Omnes
[pag.
598]
denique
fatentur,
esse
proverbialiter
et
figurative
dictum,
ut
ex
eo
nec
creatio,
nec
generatio
realis
ibi
probetur.
Tertium,
quod
tibi
occurrit,
est
proprie
dicta
in
Deo
ratio,
proprie
dicta
sapientia,
scientia
relucens,
sine
reali
generatione,
Deo
insita,
ac
postea
visibiliter
expressa.
Occurrit
quoque
Vanius,
sapientiam
docens
arcanam
Christi
praefinitionem.
Quartum
occurrit,
quod
sicut
apud
Solomonem
dicitur
sapientia
ante
colles
formata,
ita
apud
Iob
dicitur
homo
ante
colles
formatus,
idque
eisdem
omnino
dictionibus
hebraicis
Iob.
15.
Eamque
formationem
discernit
Iob
a
generatione
per
aliam
vocem
ibi
significata.
Unde
constat
per
holalti
significari
formationem.
Quintum
occurrit,
quod
de
Christo
olim
ait
Deus:
Formavi
eum
et
faciam,
Esa.
46.
Et
Petrus
Christum
ait
ante
creationem
in
Deo
praeformatum
et
postea
manifestatum,
1.
Pet.
1.
Sextum
tibi
occurrit,
quod
dicitur
spiritus
sanctus
genitus,
sicut
sapientia
genita.
Imo
ipsamet
sapientia
erat
spiritus
sanctus,
ut
exponit
Irenaeus
lib.
4,
cap.
17
et
37
et
Tertullianus,
lib.
de
carne
Christi,
adversus
Hermogenem
et
adversus
Praxeam.
Erat
vere
sapientia,
sine
reali
distinctione,
1)
figurate.
2)
ibi.
3)
concilii.
4)
figuram.
|