8:633  633  MICHAELIS  SERVETI.  634  Deum  sibi  fore  propitium,  iustificatus  est.  Videmus  ut  elatis  in  sublime  hominum  meritis  Deum  illis  obnoxium  faciat.  Interim  stultae  confidentiae  nos  arguit,  quod  fidelem  ipsum  credamus,  dum  se  nobis  obstrinxit,  non  aliquid  a  nobis  sumendo,  sed  omnia  1)  gratis  pollicendo.  Mox  ad  diversum  exemplum  transsilit.2)  Neque  enim  meritis  quidquam  Samaritanus  impetrat,  sed  humili  veniae  deprecatione.  s)  Sed  quis  cacodaemon  in  aurem  Serveti  hoc  susurravit,  illum  nescisse  an  ulla  esset  Dei  promissio?  Quin  potius,  quum  exauditus  fuerit,  in  fide  orasse  colligimus.  Porro  certum  est  illud  Iacobi  (1,  6):  Qui  orando  haesitat,  similem  esse  fluctui  maris  qui  a  vento  [pag.  246]  circumfertur,  ideoque  non  esse  sperandum  ut  quidquam  a  Domino  accipiat  qui  talis  est.  Iam  unde  illa  certitudo,  nisi  ex  Dei  promissione?  Nihil  enim  minus  ferendum,  quam  ut  Deum  sibi  homines  propria  imaginatione  obligent.  Sed  ego  in  re  tam  perspicua  iam  nimis  prolixus  fuisse  mihi  videor.  Restat  ut  breviter  demonstrem,  quam  vere  conquestus  fuerim,  labefactari  ab  ipso  gratuitam  fidei  iustitiam.  Densa  quidem  sylva  esset  huius  argumenti  tractatio,  et  quae  integrum  volumen  absumeret,  si  vellem  singulas  eius  partes  excutere:  sed  mihi  satis  erit  summam  tantum  attingere,  unde  quam  pestilens  et  detestabile  sit  Serveti  commentum  delibent  lectores.  Libro  2.  De  lege  et  evangelio,  pag.  327,  et  novem  sequentibus,  hoc  axioma  sumit,  quod  patres  sub  lege  operibus  iustificati  fuerint.  Ad  id  probandum  testimonia  congerit,  in  quibus  mentio  fit  iustitiae  legis.  Ego  autem  uno  verbo  respondeo,  nibil  esse  controversiae,  quin  perfectam  iustitiam  lex  in  se  contineat.  Quod  autem  ex  ea  nemo  iustitiam  consequitur,  non  doctrinae  vitio  aut  defectu  sed  carnis  infirmitate  fieri  testis  est  Paulus  8.  ad  Romanos  cap.  (v.  3).  In  lege  ergo  ostendit  Deus  quaenam  sit  iuste  vivendi  ratio.  Sed  stulte  infert  Servetus,  legis  observatione  iustificari  homines.  Insistit  tamen  in  quaerendis  probationibus:  quod  oculi  Domini  super  iustos  et  facientes  bonum:  quod  boati  sint  qui  faciunt  iustitiam  omni  tempore:  quod  iustitia  eorum  maneat  in  saeculum  saeculi,  qui  dispergunt  et  dant  pauperibus.  Haec  omnia  in  se  vera  esse  fateor:  sed  ubi  ad  homines  ventum  est,  quia  nemo  in  solidum  praestat  quod  iubetur,  reos  omnes  fieri  transgressionis  dico.  [pag.  247]  Serveto  non  est  impossibilis  observatio  1)  ce  qu'il  luy  plaist  2)  Hoc  commet  deest  in  gallico.  3)  Gallus  h.  1.  haec  inserit:  Servet  donc,  voyant  que  cest  exemple  ne  luy  estoit  gueres  propre,  tourne  bride,  disant  que  la  Cananee  a  obtenu  sa  demande  sans  nulle  promesse.  Mais  quel  diable  le  luy  a  revele?  Plustost  nous  avons  a  inferer,  puis  qu'elle  avoit  este  exaucee  etc.