20:61  61  1563  IUL.  62  iudicium.  Hic  bonus  Petrus  Sturmius,  cuius  funus  heri  fuit:  Ubi  nunc,  inquit,  sunt  tot  et  tantae  haereses  quae  Zanchio  obiiciebantur?  Spes  certa  fuerat  mihi  facta  disputationis  vel  saltem  colloquii.  Interim  nihil  minus  curabatur,  vocatur  vero  utraque  pars  seorsum.  Mecum  ita  est  actum,  ut  totam  de  praedestinatione  et  perseverantia  doctrinam  et  probarint  ipsi  compositores  et  dixerint,  adversae  parti  non  improbari.  De  coena  vero  ita,  ut  admiserint  hanc  meam  de  praesentia  corporis  Christi  explicationem,  corpus  Christi  non  esse  praesens  corporibus  nostris,  quum  non  se  illis  communicet.  Neque  enim  aut  oculis  aut  ore,  aut  aliis  sensibus  corporis  percipitur:  sed  praesens  esse  animis  fidelium,  quod  illis  vere  communicetur  et  ab  illis  percipiatur.  Illam  autem  rem  dici  esse  praesentem,  quae  aliquo  modo  percipiatur,  et  eatenus  esse  et  dici  praesentem,  quatenus  communicatur  atque  percipitur:  etiamsi,  quod  distantiam  et  localem  propinquitatem  attinet,  aliquando  ea  res  sit  remotior,  aliquando  propinquior.  Exemplum  habemus  in  sole:  quum  supra  nostrum  est  hemisphaerium,  non  ita  multo  magis  propinquus,  nobis  est:  quam  quum  occidit,  interim  tamen  dicimus  nobis  esse  praesentem,  quum  vero  occidit,  absentem  :  unde  hoc  ?  a  definitione  praesentiae,  quia  scilicet  tum  nobis  communicat  suum  corpus  spectandum,  et  per  corpus  calorem  atque  lucem  participandam  :  quum  vero  occidit,  non  amplius  nobis  communicatur.  Ad  exemplum  in  auditoribus  qui  intersunt  concioni.  Tu  condonans,  tam  praesens  es  illis  qui  sunt  ad  portam  templi  quam  qui  astant  pulpito.  Quamobrem?  quia  tam  illi  quam  isti  vident  et  audiunt  te.  Propinquitas  igitur  aut  distantia  loci  non  facit  vel  praesentiam  vel  absentiam  rei  per  se  :  sed  ipsa  communicatio  vel  privatio  communionis.  Haec  similia  fusius  ad  te  nunc  quam  ibi  tum.  Interim  tamen  sententiam  intellexerunt  et  probarunt.  Manducationem  oralem,  ut  vocant,  ita  explicarunt,  ut  dixerint,  se  minime  Sentire,  corpus  Christi  ore  corporis  nostri  manducari:  quasi  illud  nostrum  os  attingat  :  sed  tantum  propter  unionem  sacramentalem  se  ita  aliquando  loqui.  De  manducatione  impiorum  non  convenit  inter  nos.  Caetera,  fuerunt  meis  explicationibus  et  responsionibus  contenti.  Conceptos  igitur  articulos  aliquot  de  praedestinatione  obtulerunt  subscribendos.  Quum  urgerem  controversos  esse  iudicandos  et  an  essent  haeretici  vel  novi  nec  ne  esse  pronunciandum,  articulos  propositos  non  venisse  in  controversiam:  responsum  fuit,  non  venisse  se  ut  iudicent,  sed  ut  componant:  iudicium  pertinere  ad  aliquam  synodum:  in  suo  eos  manere  statu:  curare  se  tantum,  ut  tollatur  hoc  dissidium  atque  scandalum  scholae  et  ecclesiae.  Quid  tu  hic  egisses?  Articuli  nil  in  se  continebant  apertae  impietatis:  tantum  videbam  obscurari  veritatem.  Si  non  subscripsissem  impediebatur  concordia,  causa  bona