39:58
firmationem
valet,
quum
Deus
significat
se
fore
redemptorem
populi,
ut
nomen
sibi
acquirat.
Subest
enim
antithesis,
quod
in
hoc
beneficio
non
respiciet
quid
meriti
sint
Iudaei,
sed
petet
a
se
ipso
causam
quemadmodum
alibi
hoc
melius
exprimitur,
Non
propter
vos
hoc
faciam,
sed
propter
me,
domus
Israel,
et
vicissim
succinunt
fideles,
Non
propter
nos
Domine,
sed
propter
nomen
tuum.
Videmus
ergo
ut
Deus
nomen
suum
in
medium
statuat,
ne
desinant
bene
sperare
Iudaei,
quamvis
sibi
male
conscii
sint
et
agnoscant
se
dignos
aeterno
exitio.
Si
legimus,
Erit
mihi
in
nomen
gaudii,
sensus
erit,
in
nomen
quo
oblectabor.
Si
legimus,
In
nomen,
et
laetitiam
seorsum,
idem
erit
sensus,
neque
absurdum
videri
debet
quod
Deus
testatur
sibi
fore
in
laetitiam.
Etsi
enim
non
afficitur
more
nostro,
tamen
haec
loquendi
forma
alibi
recepta
est,
quemadmodum
Psal.
104
(v.
31),
Laetabitur
Deus
in
operibus
suis.
Dicitur
ergo
Deus
se
oblectare
beneficentia,
quoniam
naturaliter
propensus
est
ad
bonitatem
et
misericordiam.
Postea
adiungit,
Pavebunt
et
contremiscent
super
tota
vel
omni
beneficentia.
Particula
^D
semper
denotat
magnitudinem
et
emphatice
accipitur.
Posset
tamen
hoc
videri
durum
primo
intuitu,
contremiscent
et
pavebunt
ab
omni
beneficentia.
Neque
enim
consentaneum
est,
ut
paveant
homines,
dum
agnoscunt
Dei
bonitatem,
est
enim
potius
hilaritatis
et
fiduciae
materia.
Aliquando
hoc
refertur
ad
impios.
Impii
enim
non
possunt
gustum
percipere
gratiae
Dei,
qui
ipsos
exhilaret,
sed
potius
fremunt
ac
frendunt,
ubi
Deus
beneficus
apparet
erga
suos.
Illic
enim
cruciantur,
quum
vident
se
excludi
a
fruitione
bonorum
quae
abscondita
sunt
timentibus
Deum,
sicut
alibi
dicitur.
Sed
minime
dubium
est
quin
hic
propheta
significet
gentium
conversionem,
quum
dicit
pavebunt
et
contremiscent
a
beneficentia.
Quasi
diceret
non
fore
modo
celebre
Dei
nomen
apud
gentes,
ut
praedicent
ipsum
fuisse
misericordem
populo
suo,
sed
simul
alium
fore
effectum
huius
gratiae,
nempe
ut
gentes
se
Deo
subiiciant.
Porro
satis
usitatum
est
cultum
et
timorem
Dei
designari
his
verbis
timendi,
pavendi
et
contremiscendi.
Etsi
enim
fideles
non
exhorrent
Dei
conspectum,
sed
alacriter
quoties
ipsos
invitat
sese
offerunt,
et
firma
fiducia
ipsum
invocant,
tamen
haec
non
obstant
quin
simul
contremiscant
ubi
occurrit
eius
maiestas.
Sunt
enim
haec
duo
inter
se
coniuncta,
nempe
pavor
et
tremor
qui
nos
humiliet
coram
Deo,
et
fidacia
quae
nos
erigat,
ut
audeamus
familiariter
ad
ipsum
accedere.
Hic
ergo
notatur
gentium
conversio:
quasi
diceret
propheta
non
tantum
in
hoc
valituram
esse
famam
liberationis
ecclesiae,
ut
gentes
praedicent
Dei
bonitatem,
sed
etiam
srse
eius
imperio
subiiciant,
et
illum
revereantur
ut
verum
et
unicum
Deum.
Rursum
adiungit
nomen
pacis,
sed
eodem
sensu
quo
|