37:54  26.  (Quis  nuntiavit.)  Iterum  adversus  idola  insurgit  Dominus,  postquam  asseruit  divinitatem  suam.  Quaerit  enim  an  idololatrae  ad  probandos  suos  cultus  simile  aliquid  proferre  possint:  id  est,  exemplum  aliquod  eiusmodi  praescientiae  aut  potentiae  adducere.  Et  quia  hoc  iuris  sine  controversia  sibi  uni  sumere  poterat,  insultans  dicit:  Fatebimur  verum  esse  Deum  a  quo  talia  fient.  Ad  verbum,  Iustum  esse:  sed  iusti  appellatio  late  patet.  Accipitur  autem  interdum  pro  vero  et  probato.  Unde  illud,  Iustificata  est  sapientia  a  filiis  suis,  id  est,  probata  (Matt.  l  l  ,  19).  Haec  igitur  luculenta  sunt  testimonia  divinae  maiestatis  quibus  vanitas  idolorum  coarguitur,  quod  solius  Dei  arbitrio  reguntur  omnia,  soloque  eius  nutu  potentissimae  monarchiae  evertuntur.  Loquitur  autem  Dominus  in  plurali,  ut  ostendat  se  non  propriam,  sed  totius  populi  causam  tueri.  Ipse  quidem  sua  aeternitate  contentus  est:  verum  ut  infirmi  sumus,  ita  nobis  probari  ipsum  esse  Deum  necesse  est,  ne  vagentur  mentes  nostrae,  atque  incertae  errent,  sed  in  eo  penitus  conquiescant.  Ideo  additur  ad  verbum  experimentalis  notitia,  quae  fidem,  si  adhuc  vacillationi  obnoxia  est,  melius  fulciat.  Obmutescere  vero  idola  dicit,  et  suspensos  relinquere  suos  cultores,  dum  ipse  facem  verbi  sui  accendit,  quae  electo  populo  ad  rectum  iudicium  praeluceat.  27.  (Primus  Sioni.)  Hoc  versu  clarius  exprimit  Deus  futura  se  praedicere  Iudaeis,  ut  eos  ad  fidem  animet:  quia  nisi  finem  suum  et  usum  habeant  prophetiae,  res  futuras  cognoscere  per  se  non  admodum  prodesset.  Hoc  igitur  Deus  se  respicere  testatur  in  vaticiniis,  ut  ecclesiae  fidem  aedificet.  Quod  superioribus  addi  necesse  fuit,  ut  populus  intelligeret  ista  exempla  proponi  non  solum  ad  virtutem  Dei  praedicandam,  sed  ut  pii  omnes  ex  ea  fructum  sentirent.  Sic  enim  accommodanda  sunt  exempla  omnia  virtutis  atque  praescientiae  Dei,  ut  nos  ei  curae  esse,  atque  in  salutem  nostram  omnia  ab  ipso  agi  intelligamus.  Iubetur  ergo  Sion  agnoscere  verum  et  unicum  Deum:  non  ex  eo  solum  quod  poenas  scelerum  suorum  dedit:  sed  quod  restituitur  ab  exsilio,  atque  ita  propitium  sibi  Deum  sentit.  (Ecce.)  Hic  considerandus  est  nobis  mons  Sion  quasi  vastus  et  desertus:  Ierosolyma  vero  ut  in  solitudinem  redacta.  Unde  etiam  Ieremias  eam  sic  loquentem  introducit,  ut  mulieres  afflictae  et  turbatae  solent.  Ita  nunc  Dominus  eam  proponit  ut  orbam  et  destitutam.  Postea  Isaias  ipsam  ad  laetitiam  excitabit,  ut  mulierem  prius  sterilem,  cui  nova  foecunditas  ad  sobolem  gignendam  a  Domino  data  est.  Eodem  modo  hic  significat  se  consolaturum  Ierosolymam,  quo  tempore  triste  et  horrendum  spectaculum  erat  in  deformibus  eius  ruinis.  Hic  autem  est  nuntius,  vel  orituros  ex  ea  liberos,  quum