6:531
DE
NECESSITATE
mansuetudine
tractandi
sunt
haeretici,
qui
ecclesiam,
sua
intemperie,
nulla
iusta
causa
perturbant,
ut
castigationem
semper
doctrina
praecedat,
quanto
plus
adhibere
in
hac
causa
humanitatis
decet,
in
qua
Deum
et
homines
testamur,
nihil
nos
aliud
quaerere,
nisi
ut
in
puram
Dei
doctrinam
utrinque
consentiamus?
Pontificem
romanum
cum
suis
nihil
quam
sanguinem
et
caedes
spirare,
tu
optimus
es
testis,
Caesar.
Quod
si
eorum
obsequutus
esses
furori,
iampridem
suo
sanguine
Germania
redundasset.
Neque
id
vos
latet,
illustrissimi
Principes.
Ad
tantam
crudelitatem
praecipites
ipsos
ageret
Dei
spiritus?
Sed
hoc
est
scilicet:
libido,
quae
diu
grassata
est
sine
obstaculo,
si
cohiberi
incipiat,
protinus
ad
insaniam
erumpit.
Si
qui
sunt
praeter
pos,
qui
oppressos
vi
et
armis
nos
videre
cupiant,
aut
ab
illis
flabellis
accensi,
aut
inconsiderato
zelo
sponte
instigati,
causam
incognitam
oderunt.
Nam
quod
nascenti
primum
ecclesiae
accidisse
Tertullianus
1)
queritur,
id
nobis
hodie
quoque
usu
venit:
ut
solius
nominis
praeiudicio,
sine
causae
inquisitione
damnemur.
Et
nunc
quid
contendimus
aliud,
nisi
ut
suscepta
semel
legitima
cognitione,
ex
vero
tandem
et
aequo,
non
ex
praesumpta
falso
opinione
iudicetur?
[pag.
137]
Atque
hoc
quidem
praeclarum,
et
humanitatis
tuae,
et
singularis
sapientiae
documentum
edidisti,
Caesar,
quod
hactenus
furiosae
hostium
nostrorum
libidini,
ne
te
ad
iniustam
saevitiam
abriperet,
constanter
obstitisti.
Sed
hoc
secundum
superest,
ne
perniciosis
eorum
consiliis
morem
geras,
qui
sub
dilationis
specie
sanctum
hoc
opus,
reformationem
ecclesiae
dico,
iam
dudum
impediunt,
et,
quod
peius
est,
abrumpere
moliuntur.
TJna
forte
perficiendi
adhuc
restat
difficultas,
quae
vos
ab
inchoando
nonnihil
retineat.
Plerosque
enim,
non
male
alioqui
animatos,
non
alia
causa
avertit
a
tam
sancto
instituto,
nisi
quod
antequam
periculum
faciant,
successus
desperatione
concidunt.
P
ed
hic
vobis
duo
sunt
consideranda:
neque
tantam
esse
difficultatem,
quanta
animis
concipitur:
et
quantacunque
sit,
non
decere
tamen
eius
cogitatione
ac
metu
vos
frangi,
si
reputetis
apud
vos,
hoc
esse
Dei
opus:
in
quo
gubernando
et
spem
nostram
superari,
et
opinionem
falli
oporteat.
Priorem
illam
partem
explicare,
non
est
huius
operis.
Aptior
et
opportunior
erit
locus,
si
ad
seriam
consultationem
ventum
semel
fuerit.
Hoc
tantum
dicam:
magis
expeditam
fore
rationem,
nec
tantae
molis,
quam
vulgo
existimetur,
modo
satis
sit
ad
tentandum
animi.
Verum,
quum
veteri
proverbio
celebratum
sit,
nihil
esse
praeclarum,
quod
non
arduum
simul
quoque
sit
ac
difficile,
miramur,
si
ad
rem
omnium
maximam
et
praestantissimam
[pag.
138]
per
multas
difficultates
sit
enitendum?
Deinde,
quemadmodum
1)
In
apologetico.
|