37:53
53
CAPUT
XLI.
54
quum
longo
post
temporis
intervallo
sequuta
sint?
nam
circiter
ducentos
postea
annos
evenerunt,
ex
quo
propheta
vaticinatus
erat.
Harum
rerum
autorem
se
esse
Dominus
testatur:
ut
omnes
intelligant
Chaldaeos
non
temere
prosiliisse,
sed
a
Domino
fuisse
excitatos
quasi
flagella
Iudaeis
castigandis
:
Persas
quoque
et
Medos
non
sua
virtute
Chaldaeos
subegisse,
nisi
quatenus
ducti
manu
Dei
atque
impulsi
sunt.
Hic
igitur
magnitudinem
Dei
et
potentiam
exprimit,
eoque
apertius,
quod
reges
et
principes
Dei
respectu
lutum
esse
docet.
Hinc
melius
perspicimus
prophetam
non
solum
temporis
sui,
sed
posterorum
rationem
habuisse.
Nam
iis
qui
tunc
vivebant,
haec
nota
esse
non
potuerunt:
posteri
vero
quibus
re
ipsa
haec
comprobata
sunt,
melius
intellexerunt:
ut
nemini
dubium
esse
posset,
unicum
esse
Deum,
cui
nuda
et
aperta
essent
omnia,
quique
res
omnes
arbitrio
suo
moderaretur.
Insignis
locus
quo
plena
et
solida
fides
oraculis
Dei
asseritur.
Nec
enim
Iudaei,
dum
captivi
essent
in
Babylone,
haec
vaticinia
finxerunt:
sed
quum
longe
antea
eorum
etiam
patribus
relicta
et
tradita
fuissent,
iustum
Dei
iudicium
tandem
noverunt,
a
quo
in
tempore
moniti
fuerant.
Deinde
misericordiam
eius
amplexi
sunt,
quum
intelligerent
se
tandem
liberandos
esse
a
Domino,
qui
volebat
ecclesiam
suam
servari:
atque
fidelem
ipsum
in
promissis
experti
sunt.
Hinc
igitur
certo
constituere
possumus,
Isaiam
proprio
motu
minime
loquutum,
sed
linguam
eius
Dei
spiritu
impulsam
atque
directam
esse.
Quod
venisse
dicit,
perinde
valet
atque
certo
impletum
iri
quidquid
iussu
Dei
praedictum
est.
Loquitur
autem
de
re
futura:
unde
praescientia
Dei
apparet.
Deinde
autorem
se
harum
rerum
esse:
quod
ad
virtutem
et
potentiam
pertinet.
Vocare
Dei
nomine
nihil
aliud
est,
quam
rem
aggredi
eius
auspiciis.
Verum
quidem
est,
nihil
minus
propositum
fuisse
Cyro
quam
operam
suam
Deo
Israelis
locare,
aut
eum
sequi
ducem:
sed
ex
re
ipsa
patuit,
Deum
occulto
modo
praeire
ut
eum
per
continuas
victorias,
et
quidem
incredibiles,
Babylonem
usque
perduceret.
Quod
figulo
comparat
lutum
calcanti,
ideo
additum
est,
quoniam
immensa
erat
Chaldaeorum
potentia,
ut
inexpugnabilem
omnes
vulgo
putarent,
atque
invicti
esse
videbantur.
Quum
ergo
freti
suis
opibus
omnes
adversarios
contemnerent
Babylonii,
atque
impotenter
efferrentur,
propheta
non
ipsos
modo,
sed
alios
innumeros
instar
luti
calcandos
atque
subigendos
esse
dicit.
Denique
significat
opulentiam
Chaldaeorum
impedimento
non
fore
quominus
haec
mutatio
fiat,
atque
Medi
et
Persae
regnum
occupent.
Et
certe
haec
similitudo
clare
ipso
eventu
probata
fuit,
quod
Cyrus
tot
gentibus
devictis,
tot
bellis
feliciter
defunctus,
intra
exiguum
tempus
totum
orientem
subegit.
|