40:508  est.  Nam  ubi  grassatur  impietas  crassa,  et  quasi  palpabilis,  non  ita  profanatur  Dei  nomen,  sicuti  dum  conciliant  astuti  homines  sincerum  Dei  cultum  cum  superstitionibus.  Et  hac  ratione  illud  prodigiosum  INTERIM  fuit  coram  Deo  papatu  deterius,  Quare  ?  Nam  quamvis  papistae  profanent  Dei  nomen,  hodie  tamen  sic  detecta  est  ipsorum  amentia,  ut  palam  appareat  ipsos  esse  idololatras.  Atqui  illud  commentum  miscebat  tenebras  luci,  et  inficiebat  fermento  puram  doctrinam.  Deus  autem  hic  exclamat,  sibi  illud  esse  intolerabile,  quum  homines  profitentur  se  ipsum  colere:  interea  autem  sese  contaminant  superstitionibus,  quia  ad  impietatem  accedit  etiam  profanatio,  quam  secum  semper  trahit  hypocrisis.  Reliqua  in  crastinum.  Vidimus  heri  rationem  cur  Deus  malit  homines  penitus  addictos  esse  suis  superstitionibus  quam  simul  dimidiam  partem  verae  pietatis  miscere,  quia  scilicet  hoc  modo  profanatur  sacrum  eius  nomen.  Vult  autem  discerni  ab  omnibus  idolis.  Ergo  non  mirum  est  si  fraena  laxet  Israelitis,  ut  se  in  totum  proiiciant  ad  idololatrias.  Et  iterum  repetit  quod  dixerat,  profanari  nomen  suum  in  muneribus  et  idolis,  nempe  ubi  simulant  increduli  sibi  in  animo  esse  eum  colere:  et  interea  transferunt  eius  gloriam  ad  idola.  Non  patitur  itaque  hoc  modo  sibi  illudi.  Ita  quoties  occurrunt  oblationes  et  idola,  sciamus  damnari  mixturas  omnes  quibus  corrumpitur  pura  simplicitas  cultus  legalis.  Nunc  sequitur,  40.  Quia  in  monte  sanctitatis  meae,  in  monte  excelso  Israel,  dicit  dominator  Iehovah,  illic  colent  me  tota  domus  Israel,  tota,  inquam,  in  terra,  illic  propitius  ero  illis  (vel  complector  ipsos  meo  favore):  et  illic  requiram  oblationes  vestras  et  primitias  donorum  vestrorum  in  omnibus  sanctificationibus  vestris.  Nunc  convertit  Deus  sermonem  ad  electos,  vel  ad  reliquias,  in  quibus  volebat  superstitem  esse  ecclesiam.  Hactenus  loquutus  est  de  universo  corpore  populi:  dicit,  quamvis  eos  liberet  e  manu  gentium,  tamen  redemptionem  hanc  fore  mutilam,  quia  tabescent  in  deserto,  neque  unquam  potientur  terra  promissa.  In  summa,  ostendit  non  minus  fore  extraneos,  quibus  liber  daretur  reditus  ia  patriam,  quam  fuissent  tempore  exsilii,  et  semper  manere  exhaeredes:  quia  scilicet  eos  non  patiebatur  restitui  sua  impietas.  Iam  Deus  alloquitur  veros  Israelitas,  qui  non  tantum  genus  ducebant  secundum  carnem  a  patribus,  sed  qui  genuini  erant  et  legitimi:  quemadmodum  Paulus  distinguit  inter  filios  Abrahae,  qui  geniti  sunt  secundum  carnem,  et  qui  sunt  ex  promissione.  Hac  ratione  etiam  dicitur  Psalmo  73  (v.  1):  Et  certe  bonus  eat  Israeli  Deus  iis  qui  recto  sunt  corde.  Nam  pro-