37:508
partes
mundi,
et
videte,
et
diligenter
considerate,
videte
etiam
atque
etiam:
quasi
diceret
tantum
esse
stuporem
in
Iudaeis,
ut
non
possint
expergefieri
uno
verbo,
neque
simplici
admonitione.
Haec
igitur
ratio
est
cur
iubeat
eos
sollicite
inquirere,
et
tamen
res
erat
in
medio.
Sed
quemadmodum
iam
dixi,
haec
sollicita
inquisitio
non
refertur
ad
obscuritatem
ipsius
rei,
sed
ad
damnandum
stuporem
illius
gentis
tam
perversae,
quae
sibi
tam
crassae
impietatis
conscia,
adhuc
tamen
vitiis
suis
blandiebatur.
Dicit
ergo:
Certe
transite
ad
insulas:
postea,
Videte
an
sit
sicut
hoc:
id
est,
nusquam
reperietur
tale
et
tam
exsecrabile
prodigium.
Sequitur
explicatio,
quia
scilicet
nulla
gens
mutavit
deos,
et
tamen
non
sunt
dii,
hoc
est,
religio
apud
omnes
populos
firma
est
ut
subinde
non
mutent
deos,
sed
colant
qui
traditi
sunt
per
manus
a
patribus:
Et
tamen
ipsi
non
sunt
dii,
inquit.
Si
tantum
hoc
fuisset
dictum,
nulla
gens
mutavit
deos,
non
ita
graviter
perstricta
fuisset
populi
israelitici
impietas:
sed
propheta
sumit
hoc
pro
confesso,
gentes
omnes
mero
errore
trahi
ad
deos
fictitios,
et
tamen
constanter
manere
in
errore.
Non
proponit
autem
hoc
Deus
instar
virtutis,
non
intelligit
illam
obstinationem
in
gentibus
esse
dignam
laude,
quod
non
discedant
a
suis
superstitionibus:
sed
respectu
electi
populi,
haec
constantia
potuit
videri
utcunque
laudabilis.
Nunc
ergo
videmus
hoc
complexim
legendum
esse
quum
dicit,
Quamvis
nulla
ex
gentibus
colat
verum
Deum,
tamen
religio
apud
omnes
firma
perstat:
vos
autem
me
perfide
deseruistis
:
et
non
deseruistis
figmentum
aliquod,
sed
gloriam
vestram.
Hic
opponitur
fallaciis
vanorum
deorum
gratia
Dei
quum
dicit
Populus
meus
mutavit
gloriam
suam.
Sciebat
enim
populus,
neque
tantum
edoctus
erat
per
legem,
sed
experimentis
certis
didicerat,
Deum
esse
suam
gloriam:
et
tamen
ab
ipso
descivit.
Ergo
perinde
est
ac
si
diceret
Ieremias,
Israelitis
omnes
gentes
die
ultimo
fore
iudices,
quoniam
pertinacia
illa
in
errore
ostendet
Iudaeos
eo
magis
esse
sceleratos,
quod
apostatae
desciverint
a
vero
Deo,
et
Deo
qui
virtutem
suam
illis
manifeste
demonstraverat.
Iam
si
quaerat
quispiam,
an
non
mutata
fuerit
apud
multos
populos
religio?
primum
scimus
hoc
principium
ubique
valuisse,
nempe,
ne
quid
novarent
in
religionis
forma.
Et
Xenophon
etiam
hoc
oraculum
Apollinis
magnifice
extollit,
qui
respondit
eos
deos
rite
coli,
qui
traditi
essent
a
maioribus.
Diabolus
ita
fascinaverat
omnes
populos:
nulla
novitas
placebit
Deo,
sed
contenti
estote
usitata
consuetudine,
quae
a
maioribus
ad
vos
descendit.
Hoc
igitur
principium
apud
Graecos,
et
Asiaticos,
et
in
Europa
etiam
valuit.
Ergo
ut
plurimum
verum
fuit
quod
nunc
dicit
propheta.
Scimus
autem
ubi
comparatio
aliqua
additur,
satis
esse
si
explicetur
quod
fit
ut
plurimum
eni
ib
noXbj
quemadmodum
dicit
|