9:502
nostram
doctrinam:
ego
tamen
confido,
me
dum
Westphalo
respondi,
sic
diluisse
eius
et
sodalium
calumnias,
ut
contentiosi
etiam,
in
quibus
residet
aliqua
ingenuitas,
tacere
malint,
quam
Heshusii
petulantiam
imitando,
in
ludibrium
incurrere.
Iactat
Augustinum
asserere
veram
praesentiam
corporis
Christi
in
eucharistia:
quod
corpus
in
pane,
sanguis
in
calice
detur,
et
per
sacerdotum
manus
erogetur:
non
solum
fide,
sed
ore
quoque
sumatur,
nec
solum
a
piis,
sed
etiam
ab
impiis.
Respondeo,
nisi
accedat
clara
definitio
quomodo
nomen
corporis
accipiat
Augustinus,
fraudulenter
agere
Heshusium.
Quis
autem
melior
erit
interpres,
quam
Augustinus
ipse?
Atqui
praeterquam
quod
iisdem
locis
promiscue
nominat
eucharistiam
vel
sacramentum
corporis,
uno
loco
mentem
suam
indubie
explicat,
ubi
dicit
')
sacramenta
ex
similitudine
rerum
quas
signant,
2)
nomina
accipere:
ideoque
secundum
quendam
modum
sacramentum
corporis
esse
corpus.
Itaque
quoties
obtrudet
Heshusius
ambiguam
vocem,
regerere
promptum
erit,
Augustinum,
ubi
ita
loquitur,
non
esse
oblitum
sui:
sed
illam
sequi
regulam
quam
aliis
praescribit.
Eodem
spectat
quod
alibi
nominat
figuram
alibi
signum
corporis.
Item
Christum
se
quodammodo
gestasse
suis
manibus.3)
Vel
potius
me
tacente
Augustinus
calumniam
a
se
depellet:
quod
propter
similitudinem
transferat
nomen
rei
signatae
ad
externum
symbolum
:
ac
proinde
panem
vocet
Christi
corpus,
non
proprie
et
substantialiter,
ut
Heshusius
garrit,
[pag.
68]
sed
secundum
quendam
modum.
De
praesentia
porro
quid
senserit
pius
ille
scriptor
luculente
apparet
in
Epistola
ad
Dardanum
:
Immortalitatem,
inquit,
carni
suae
dedit
Christus,
naturam
non
abstulit.
Secundum
hanc
formam
non
est
putandus
ubique
diffusus.
Cavendum
enim
est,
ne
ita
divinitatem
astruamus
hominis,
ut
veritatem
corpori
auferamus.
Non
est
autem
consequens,
ut
quod
in
Deo
esi,
sit
ubique
ut
Deus.
Concludit
tandem
unigenitum
Dei
filium
eundemque
filium
hominis
ubique
totum
praesentem
esse
tanquam
Deum:
in
templo
Dei,
hoc
est,
in
ecclesia,
esse
tanquam
inhabitantem
Deum,
et
in
loco
aliquo
coeli
propter
veri
corporis
modum.
Eodem
pertinet
etiam
illud:
Secundum
praesentiam
maiestatis,
nos
semper
habere
Christum:
secundum
praesentiam
carnis,
recte
dictum
esse:
Me
non
semper
habebitis.4)
Praetereo5)
similes
locos,
quibus
non
obscure
testatus
est
sanctus
ille
scriptor
quantopere
a
locali
Christi
praesentia
abhorreat.
Ipsum
vero
1)
Epist.
23
ad
Bonif.
2)
Sic
reponimus
cum
Gallo
pro
signat
quod
exhibent
libri
latini.
3)
Contra
Adimant,
lib.
12.
In
Psal.
3.
In
Psal.
33.
4)
Tractatu
50
in
Ioann.
5)
Sic
omnino
legendum
cum
Gallo
(Ie
passe).
Libri
latini
omnes:
Praeterea.
32*
|