20:49  49  1563  IUN.  50  dem  verbum  apertum  de  praesentia  corporis  Christi  in  coena  in  scripturis  reperiam.  Sed  tamen  ne  putent  me  subterfugere  et  non  audere  explicare  etiam  de  hac  quaestione  meam  sententiam,  dicturum  me  quod  sentiam.  Principio,  me  nullo  modo  posse  admittere,  praesens  esse  corpus  Christi  in  coena  corporibus  nostris,  illam  enim  rem  dici  alicui  esse  praesentem,  quae  sese  aliquo  modo  ei,  cui  dicitur  esse  praesens,  communicet  et  ab  ipso  percipiatur.  Illam  vero  dici  esse  absentem,  quae  nullo  modo  sese  communicet  et  percipiatur  ab  eo  cui  dicitur  esse  absens,  sive  ea  res  (quantum  ad  localem  vel  longinquitatem  vel  propinquitatem  attinet)  sit  propinquior  vel  remotior.  Deambulabat  ibi  Sulcerus,  quum  Iacobus  Andreae  assidens  mecum  ageret  de  coena.  Exemplum  igitur  ab  ipsis  desumtum  attuli  in  haec  verba:  Yos  domini  compositores  dicimini  esse  et  vere  estis  mihi,  hoc  est,  corpori  meo  praesentes,  quia  ipsi  vos  communicatis  mihi  et  meis  sensibus  et  a  me  percipimini,  dum  ego  meis  oculis  vos  video  et  auribus  audio,  et  tam  mihi  praesens  est  D.  Sulcerus,  qui  deambulat,  quam  vos  reliqui  qui  assidetis:  quanquam  quod  localem  distantiam  et  propinquitatem  attinet,  ille  remotior  sit  a  me  quam  vos,  et  vos  quam  ille  propinquiores.  Qui  vero  foris  sunt  extra  hoc  hypocausfcum  (erant  enim  aliquot  famuli  dominorum  foris)  dicuntur  abesse:  quia  illos  nec  audio  nec  video,  nec  ullo  corporis  sensu  percipio.  Manifestum  est  autem,  verum  et  substantiale  corpus  Christi  non  communicari  corpori  meo  in  coena:  nullis  enim  sensibus  corporis  id  percipio:  quum  nec  oculis  videam,  nec  auribus  audiam,  nec  naribus  olfaciam,  nec  manu  tangam  nec  palato  gustem,  non  possum  igitur  ullo  modo  dare,  corpus  Christi  praesens  corporibus  nostris  esse  in  coena.  Caeterum  quin  idem  corpus  Christi  verum  et  substantiale  praesens  sit  menti  meae  in  coena,  ubi  maxime  efficax  est,  infitiari  non  possum,  quum  extra  controversiam  sit,  illud  vere  fidelium  mentibus  communicari  et  ab  ipsis  vere  percipi  :  oculo  enim  fidelis  mentis  seu  interioris  hominis  videtur,  eiusdemque  manu  capitur  et  ore  comeditur,  atque  ita  comeditur,  ut  illius  virtutem  et  effecta  salutaria  in  nobis  ipsis  sentiamus.  Non  possum  igitur  simpliciter  negare  veram  et  substantialem,  hoc  est  veri  et  substantialis  corporis  Christi  in  coena  praesentiam:  sed  in  eum  sensum,  quem  explicavi.  Hic  Iacobus  Andreae  cum  admiratione:  Profecto,  inquit,  vos  idem  sentitis,  quod  et  nos.  Audivisti,  inquam  ego,  sententiam  meam  D.  D.  Si  haec  est  quoque  vestra  sententia,  gaudeo  mihi,  gratulor  vobis  et  ecclesiae.  Nunc,  inquit  ille,  video,  cur  tot  argumentis  confutes  (nempe  in  mea  confessione)  id  quod  nos  dicimus:  Corpus  Christi  ore  etiam  corporis  manducari  :  quia  putatis,  nos  ita  sentire,  corpus  Christi  ore  nostri  corporis  manducari,  quasi  Calvini  opera.  Vol  XX.