39:489  489  IN  IEREMIAM.  CAP.  LI.  490  dissipatio  ecclesiae  nobis  occurrit,  putamus  a  Deo  nos  esse  derelictos:  et  simul  colligimus  longo  intervallo  ipsum  a  nobis  distare,  ut  frustra  quaeratur.  Quoniam  ergo,  ut  sumus  propensi  ad  diffidentiam,  solemus  statim  obdurescere  in  malis  nostris,  ac  si  essemus  nimium  a  Deo  remoti,  et  ipse  etiam  oculos  suos  ad  miserias  nostras  non  converteret:  accommodemus  hanc  doctrinam  in  usum  nostrum,  nempe  ut  memores  simus  Iehovae  e  longinquo,  quum  scilicet  videmur  demersi  esse  in  extremas  miserias,  quum  Deus  abscondit  a  nobis  faciem  suam,  et  procul  abesse  videtur:  denique  quum  putamus  nos  esse  desertos,  et  res  etiam  hoc  ostendit:  tamen  pugnemus  cum  talibus  obstaculis,  donec  superior  sit  nostra  fides,  et  exerceamus  nos  in  memoria  Dei,  quamvis  in  speciem  a  nobis  sit  alienatus.  Deinde  etiam  discamus  adiicere  animos  nostros  ad  ecclesiam,  nempe  ut  conditio  nostra,  quamlibet  misera  sit,  tamen  magis  placeat  quam  felicitas,  quam  imaginantur  sibi  impii  in  mundo.  Ubi  ergo  videmus  impios  sibi  plaudere  in  suis  commodis,  ubi  videmus  ipsos  etiam  delitiari,  ac  si  Deus  indulgenter  cum  ipsis  ageret  :  tamen  veniat  in  cor  nostrum  Ierusalem,  hoc  est,  potior  sit  nobis  ecclesiae  conditio,  quae  tamen  tristis  est,  et  deformis,  et  quam  possemus  fugere,  si  sensum  nostrum  sequeremur.  Conditio  ergo  ecclesiae  super  cor  nostrum  ascendat,  hoc  est,  amplectamur  miserias  communes  piorum,  et  nobis  iucundius  sit,  esse  coniunctos  cum  filiis  Dei  in  omnibus  afflictionibus,  quam  inebriari  prospera  fortuna  eorum,  qui  tantum  sibi  plaudunt  in  mundo,  et  interea  a  Deo  maledicti  sunt.  Hic  est  ergo  usus  doctrinae.  Nunc  sequitur,  51.  Pudefacti  sumus,  quia  audivimus  opprobrium:  operuit  ignominia  facies  nostras,  quia  venerunt  extranei  in  sanctuaria  domus  Iehovae.  Putant  dictari  fidelibus  a  propheta  haec  verba,  ut  sese  confirment  ad  reditum,  sed  potius  existimo  haec  per  anticipationem  esse  dicta.  Qui  putant  dictari  formulam  Israelitis,  ut  alacrius  se  ad  reditum  accingant,  subaudiunt  verbum.  Dicite,  Confusi  sumus,  vel  pudefacti,  quia  audivimus  opprobrium,  nempe  ut  hic  dolor  vulneret  animos  fidelium,  quo  per  omnes  difficultates  nihilominus  pergant.  Sed  quemadmodum  iam  dixi,  propheta  hic  recitat  quae  poterant  fideles  sponte  concipere  in  animis  suis:  et  ita  per  modum  concessionis  loquitur,  quasi  diceret,  Scio  in  promptu  vobis  fore  istas  voces,  Nos  sumus  pudefacti,  nos  sumus  obruti  probris  et  contumeliis:  extranei  ingressi  sunt  sanctuarium  Dei:  quum  templum  sit  pollutum,  quum  urbs  sit  eversa,  quid  amplius  nobis  superest?  et  certe  videmus  haec  omnia  fuisse  quasi  materiam  desperationis.  Quum  ergo  sensus  carnis  suggereret  fidelibus  quae  poterant