37:481  481  IN  IEREMIAM.  CAP.  I.  482  potentiam  vendicet,  necesse  est,  ut  proferat  sermonem  Dei,  et  re  ipsa  demonstret  se  esse  prophetam,  quia  non  ingerat  propria  commenta.  Et  hinc  perspicitur  quam  fatua  sit  papae  et  putidi  illius  cleri  iactantia,  dum  improbe  audent  ad  se  trahere  quod  hic  dicitur:  Nos  superiores  sumus  et  regibus  et  populis,  inquiunt.  Quo  iure?  Deus  ita  loquutus  est  per  prophetam  suum  Ieremiam.  Sed  haec  coniunctim  legenda  sunt,  Posui  in  ore  tuo  sermones  meos,  et  constitui  te  super  gentes  et  regna.  Nunc  ostendat  papa  se  instructum  esse  Dei  sermone,  nihil  sibi  privatim,  vel  seorsum  arroget,  denique  sua  commenta  non  ingerat,  et  libenter  fatebimur  ipsum  excellere  supra  totum  mundum.  Deus  enim  non  est  separandus  a  verbo  suo:  sicuti  Dei  maiestas  eminet  supra  totum  mundum:  imo  supra  coelestes  angelos,  talis  etiam  in  verbo  eius  residet  dignitas.  Sed  quum  porci  illi  et  canes  vacui  sint  omni  doctrina  et  pietate,  quaenam  impudentia  est,  imo  stoliditas,  iactare  illud  summum  imperium  supra  reges  et  populos?  Denique  videmus  ex  contextu,  hic  non  extolli  ipsos  homines,  etiam  si  veri  sint  coelestis  doctrinae  ministri  :  sed  potius  ipsam  doctrinam.  Deus  ergo  hic  vendicat  summum  imperium  sermoni  suo,  quamvis  eius  ministri  homines  sint  ignobiles,  et  contempti,  et  pauperculi,  et  qui  nihil  in  se  habeant  splendoris.  Quorsum  autem  hoc  dicatur  iam  exposui,  nempe,  ut  magnitudinem  animi  concipiant  veri  prophetae  et  doctores:  atque  ita  audacter  opponant  se  regibus  et  populis,  quum  armati  sunt  potentia  coelestis  doctrinae.  Postea  adiungit:  Ad  eradicandum,  ad  destruendum,  ad  diruendum,  ad  perdendum.  Hic  videtur  Deus  odiosum  quasi  data  opera  reddere  et  sermonem  suum,  et  ministerium  prophetae.  Neque  enim  amabilis  potuit  esse  Dei  sermo  in  ore  Ieremiae  nisi  agnoscerent  Iudaei  esse  in  salutem  suam.  Atqui  Deus  hic  de  ruina,  et  destructione,  et  excidio,  et  interitu  loquitur.  Sed  postea  adiuugit,  ad  aedificandum  et  plantandum.  Duplicem  igitur  usum  Deus  attribuit  sermoni  suo,  nempe  ut  ab  una  parte  destruat,  evellat,  perdat\  exscindat:  ab  altera  autem  parte  plantet  atque  aedificet.  Sed  tamen  merito  quaeri  potest,  cur  Deus  de  ruina  et  exterminatione  priore  loco  disserat:  fuisset  enim  alter  ordo  melior,  si  dixisset:  Constituo  fe  ad  aedificandum  et  plantandus.  Sic  enim  Paulus  loquitur:  dicit  paratam  sibi  esse  vindictam,  et  aliis  doctoribus  contra  omnes  contemptores,  et  contra  totam  mundi  altitudinem,  ubi  impleta  fuerit,  inquit,  vestra  obedientia.  Paulus  ergo  illic  significat  evangelii  doctrinam  proprie  et  priore  loco  destinatam  esse  in  hunc  usum,  ut  homines  vocet  in  obsequium  Dei.  Hic  autem  Ieremias  ruinam  et  excidium  ponit  ante  verba  aedificandi  et  plantandi  :  videtur,  quemadmodum  dixi,  hoc  facere  praepostere.  Sed  semper  memoria  tenendum  est.  qualis  fuerit  tunc  Calvini  opera.  Vol.  XXXVII.