8:476  dio  sine  delectu  recepta  quaevis  religio  in  statu  suo  maneat:  sed  tenendam  esse  contendimus  legem  divinitus  praefixam,  ut  compertae  veritati  succedat  demum  poenarum  sanctio.  Quare  l)  non  est  quod  sibi  blandiantur  errorum  patroni,  qui  in  fundendo  innoxio  sanguine  stulto  suo  zelo  et  ignorantiae  indulgent,  vel  saltem  inquisitionis  onus  in  alios  reiiciunt,  ut  sibi  ex  alienis  responsis  sanctos  Christi  martyres  crudeliter  interficere  liceat.  Ad  haec  solvitur  quorundam  obiectio,  qui  rogant  an  gladio  adigendi  sint  ad  Christi  fidem  Iudaei,  Turcae  et  similes.  Neque  enim  promiscue  in  omnes  gladium  stringi  iubet  Deus,  sed  apostatas,  qui  se  impie  alienaverint  a  vero  cultu  et  alios  ad  similem  defectionem  trahere  conati  fuerint,  iustae  poenae  subiicit.  Nunc  vero  quisquis  haereticis  et  blasphemis  iniuste  poenam  infligi  contendet,  sciens  et  volens  eodem  se  obstringet  [pag.  30]  blasphemiae  reatu.  Hic  nobis  non  obtruditur  hominum  autoritas,  sed  Deum  audimus  loquentem,  et  quid  ecclesiae  suae  in  perpetuum  mandet  non  obscure  intelligimus.  Non  frustra  humanos  omnes  affectus  excutit,  quibus  molliri  corda  solent:  paternum  amorem,  quidquid  est  inter  fratres,  propinquos  et  amicos  benevolentiae  facessere  iubet:  maritos  revocat  a  thori  blanditiis:  denique  homines  propemodum  natura  sua  exuit,  ne  quid  obstaculi  sanctum  eorum  zelum  moretur.  Cur  tam  implacabilis  exigitur  severitas,  nisi  ut  sciamus  non  haberi  suum  Deo  honorem,  nisi  quae  illi  debetur  pietas  humanis  omnibus  officiis  praefertur,  et  quoties  asserenda  est  eius  gloria,  propemodum  ex  memoria  nostra  deletur  mutua  inter  nos  humanitas?  Adde  quod  eadem  poena  paulo  post  integras  urbes  constringit:  Si  audieris  in  una  urbium  tuarum,  quas  tibi  Dominus  ad  habitandum  dabit,  egressos  esse  filios  Belial  e  medio  tui,  et  avertisse  incolas  urbis  suae,  dicendo:  eamus,  et  serviamus  diis  alienis:  quaere  sollicite,  et  diligenter  rei  veritate  perspecta,  si  inveneris  veram  esse  famam,  statim  percuties  incolas  urbis  illius  in  ore  gladii,  et  delebis  eam,  et  quaecunque  in  ea  sunt  usque  ad  pecora.  Supellectilem  eius  congregabis  et  exures,  ut  anathema  sit  (Deut.  13,  12  ss.).  Videant  isti  misericordes,  quos  tantopere  impunita  haereseon  licentia  delectat,  quam  male  sibi  conveniat  cum  Dei  mandato.  Ne  ecclesiam  Dei  immodicus  rigor  infamet,  vellent  in  unius  hominis  gratiam  impios  errores  impune  grassari:  Deus  autem  ne  totis  quidem  populis  ignoscit:  funditus  deleri  iubet  urbes,  et  earum  aboleri  memoriam,  trophaea  denique  erigi  in  signum  exsecrationis,  ne  totam  terram  occupet  contagio,  ac  [pag.  31]  dissimulatio  ipsa  sceleris  sit  ac  culpae  societas.  Nec  1)  Pourtant  ceux  qui,  sous  couleur  de  garder  le  service  de  Dien  en  son  estat,  sont  protecteurs  des  superstitions,  n'ont  dequoy  se  flatter.  Ils  ont  beau  dire  qu'en  espandant  etc.