9:471  471  DE  VERA  PARTICIPATIONE  472  que  pictor  sit,  neque  histrio,  neque  Archimedes1)  quispiam,  qui  inani  tantum  obiecta  imagine  oculos  pascat,  sed  vere  et  re  ipsa  praestet  quod  externo  symbolo  promittit.  Inde  constituo  panem  quem  frangimus  vere  communicationem  esse  corporis  Christi.  Quia  autem  haec  Christi  cum  membris  suis  coniunctio  ex  incomprehensibili  eius  virtute  pendet,  mysterium  hoc,  quod  sentio  et  agnosco  captu  mentis  meae  esse  superius,  admirari  non  pudet.  Hic  tumultuose  insurgit  Thraso2)  noster,  magnaeque  impudentiae  et  sacrilegae  audaciae  esse  clamitat,  apertam  Dei  vocem  corrumpere,  quia  dictum  sit:  Hoc  est  corpus  meum,  ac  proinde  facere,  ac  si  quis  negaret  filium  Dei  esse  hominem.  Ego  autem  regero,  hac  lege  ipsum  esse  anthropomorphitam,  si  crimen  sacrilegae  audaciae  effugere  velit.  Nulla  enim  absurditate  [pag.  18]  vult  nos  moveri,  ut  syllabam  unam  in  verbis  mutemus.  Quia  ergo  Deo  scriptura  palam  tribuit  pedes,  manus,  oculos,  aures,  solium  et  scabellum  pedum,  sequitur  ipsum  corporeum  esse.  Quia  in  cantico  Mariae  dicitur  vir  bellicosus  (Exod.  15,  3),  fas  non  erit  concinna  ulla  expositione  asperum  hunc  loquendi  modum  mitigare.  Cothurnos  suos  quantumvis  attollat3)  Heshusius,  reprimi  tamen  eius  insolentiam  tam  valido  firmoque  argumento  necesse  est.  Arca  foederis  clare  vocatur  Deus  exercituum,  et  quidem  tanta  asseveratione,  ut  propheta  (Psal.  24,  8)  emphatice  exclamet:  Quis  est  iste  rex  gloriae?  Iehova  ipse  est  rex  exercituum.  Hic  non  dicimus  inconsiderate  prophetam  effutire  quod  primo  intuitu  videtur  absurdum,  sicut  improbe  blaterat  hic  nebulo  :  sed  postquam  reverenter  amplexi  sumus  quod  dicit,  non  minus  pio  quam  apte  interpretamur  nomen  Dei  transferri  ad  symbolum,  quia  individua  sit  huius  cum  re  et  veritate  connexio.  Imo  generalem  hanc  tenere  regulam  in  omnibus  sacramentis  non  humana  tantum  ratio  cogit,  sed  pietatis  sensus  et  perpetuus  scripturae  usus  ita  dictat.  Nemo  tam  rudis  est,  vel  insipidus,  qui  nesciat  in  sacramentis  omnibus  spiritum  Dei  per  prophetas  et  apostolos  peculiari  uti  loquendi  forma.  Hac  de  re  quisquis  controversiam  movebit,  ablegandus  est  ad  prima  elementa.  Vidit  Iacob  Deum  exercituum  scalae  insidentem.  4)  Vidit  Moses  tum  in  rubo  ardenti,  tum  in  flamma  montis  Horeb.  Si  mordicus  retinetur  litera,  quomodo  visus  est  Deus  qui  est  invisibilis?  Disquisitionem  repudiat  Heshusius:  nec  aliud  affert  remedium,  quam  ut  clausis  oculis  fateamur  Deum  visibilem  esse  et  invisibilem.  Atqui  solutio  sponte  [pag.  19]  occurrit  et  dilucida,  et  pietati  consentanea,  denique  necessaria,  Deum  1)  un  matbematicien.  2)  vaillant  combatant.  3)  qu'il  s'escarmouche  tant  qu'il  voudra.  4)  appuye  sur  le  sommet  de  l'eschelle.