40:463  463  PRAELECTIONES  464  bolem  regiam  fuisse  similem  leunculis.  Quanquam  ergo  solus  rex  vocatur  leo,  dicitur  tamen  sumptus  esse  ex  turba  catulorum.  Unde  sequitur,  pravam  et  crudelem  omnium  naturam  hic  notari.  Ita  videmus  oblique  perstringi  Iudaeos,  quod  non  redierint  ad  sanam  mentem,  quum  tamen  duriter  in  eos  animadvertisset  Deus,  quum  scilicet  captus  fuit  rex  Ioachas.  Quia  igitur  ad  correctionem  nihil  profuit  poena  illa,  sequitur  fuisse  perditis  ingeniis:  atque  hoc  significat  propheta  quum  dicit  sumpsisse  unum  ex  catulis,  et  rursum  fecisse  leonem.  Sequitur,  6.  Et  incessit  in  medio  leonum,  leo  fuit,  et  didicit  praedari  praedam  (vel  rapere  rapinam:  quanquam  latinius  dicetur  rapere  praedam),  homines  voravit.  Confirmat  Ezechiel  quod  iam  breviter  attigi,  hunc  alterum  leonem  non  minus  atrocem  et  saevum  fuisse,  quam  priorem,  de  quo  loquutus  erat.  Quod  dicit  ambulasse  inter  leones,  significat  tyrannice  fuisse  dominatum,  quia  tunc  fuit  in  illis  regionibus  foeda  barbaries,  ut  reges  nihil  humanum  prae  se  ferrent.  Quum  ergo  ubique  tunc  reges  similes  essent  leonibus,  dicit  propheta  Ioachim  non  fuisse  illis  absimilem,  sed  fuisse  quasi  socium.  Ambulavit  ergo  in  medio  leonum,  inquit,  quia  imitatus  est  eorum  truculentiam:  quod  clarius  deinde  exprimit,  leonem  factum  esse,  didicisse  praedaris  ita  ut  non  tantum  bruta  animalia,  sed  homines  quoque  voraret:  atque  ita  notatur  extrema  crudelitas.  Postea  adiungit,  7.  Et  contrivit  (vel  afflixit)  palatia  eius,  et  urbes  eorum  destruxit,  et  redacta  fuit  in  solitudinem  terra,  et  plenitudo  eius  a  voce  rugitus  illius.  Iterum  confirmat  quod  dixit  de  saevitia  regis  Ioachim  :  sed  mixtus  est  sermo,  quia  retinet  partem  similitudinis:  et  tamen  simul  loquitur  sine  figura  de  palatiis  et  urbibus.  Quanquam  interpretes  in  diversam  sententiam  magis  inclinant,  quod  cognoverit  viduas  eius:  et  si  reliqua  convenirent  haec  expeditior  esset  lectio.  Atqui  non  video  quomodo  contexi  possint  res  tam  diversae,  quod  perdiderit  urbes,  et  cognoverit  viduas.  Primum  coguntur  qui  ita  accipiunt  procul  accersere  alienum  commentum,  quod  scilicet  rex  Ioachim  interfecerit  viros,  quorum  postea  stupraverit  uxores,  quia  illis  non  poterat  libere  potiri  donec  eas  fecisset  viduas.  Nemo  est  qui  non  intelligat  hoc  nimis  remotum  esse.  Atqui  verbum  affligendi  non  male  convenit.  Et  certe  Isaiae  53  (v.  3),  ubi  Christus  dicitur  attritus  doloribus,  non  potest  melius  exponi.  Sunt  qui  vertant  eum  expertum  esse  dolores,  vel  qui  cognovit  dolores,  vel  cognitum  fuisse  doloribus:  quia  passiva  est  significatio.  Porro  qui  dicunt  vidisse  dolores,  vel