37:431  431  IN  ISAIAM  432  21  et  22.  '  (Non  aedificabunt  domos.)  Commemorat  his  versibus  quod  in  lege  dictum  est  (Levi.  26,10;  Deut.  28,  30),  Nam  hae  sunt  benedictiones  legis,  ut  qui  obsequuti  fuerint  Deo,  habitent  in  domibus  quas  aedificarint,  colligant  fructum  ex  arboribus  quas  plantarint:  contra,  immorigeri  expellantur  a  domibus  quas  exstruxerint,  atque  alienigenis  cedant,  et  fructibus  arborum  quas  plantaverint  spolientur.  Dominus,  inquit  Isaias,  vos  ab  ista  maledictione  eximet,  ut  rebus  vestris  fruamini.  Proponunt  autem  prophetae  ea  quae  ad  praesentem  vitam  pertinent,  atque  ex  iis  similitudines  mutuantur:  sed  ut  altius  conscendere  nos  doceant,  atque  aeternam  et  beatam  vitam  amplecti.  Non  est  enim  in  caducis  hisce  bonis  haerendum:  sed  iis  veluti  scalis  utendum  est,  ut  in  coelum  evecti  aeternis  et  immortalibus  bonis  frui  possimus.  Merito  autem  regenitae  ecclesiae,  et  quae  mero  Dei  beneplacito  innititur  et  gratuito  favori,  promittitur  eorum  bonorum  fruitio  quibus  se  increduli  privaverant.  Quod  mox  additur,  secundum  dies  arboris,  quidem  hic  aeternam  vitam  promitti  putant:  ac  si  homines  haberent  arborem  vitae.  Sed  argutia  coacta  est  et  nimis  remota  a  prophetae  sensu.  Ac  miror  equidem  interpretes  in  huius  loci  explicatione  tantopere  laborare.  Quoniam  propheta  non  solum  de  vita,  sed  de  tranquillo  vitae  statu  loquitur  :  ac  si  diceret,  Plantabitis  vineas,  et  vescemini  fructu  ipsarum:  nec  prius  eripiemini  e  vita,  quam  fructum  percipiatis:  nec  tantum  vos,  sed  liberi  quoque  vestri  et  posteri  iis  fruentur.  Arboris  vero  similitudinem  usurpat,  quod  prius  de  vineis  plantandis  loquutus  esset.  Itaque  promittit  futurum  ut  populus  tranquille  fruatur  et  domibus  et  vineis  suis,  neque  ab  hostibus  aut  praedonibus  infestetur:  nec  minus  diuturna  sit  haec  tranquillitas  quam  vita  arboris.  (Opus  suum.)  Opus  continuari  aut  perpetuari  dicitur,  quum  prosperum  successum  habet.  Nam  alioqui  frustra  se  diu  multumque  fatigarent  homines,  nisi  Dominus  successum  daret.  Aut  enim  hostes  diripient,  aut  vastabunt  quod  instituimus,  neque  perfici  poterit.  Continuari  ergo  proprie  dicitur,  non  quum  aliqua  solum  est  progressio,  sed  quum  absolvitur.  Hic  observandum  est,  non  aliter  rite  nos  posse  compotes  esse  rerum  nostrarum,  et  tranquillitate  legitime  frui,  quam  si  degamus  in  regno  Christi  qui  solus  est  mundi  haeres,  atque  eius  corpori  insiti  simus.  Impii  quidem  multos  i*nnos  frui  bonis  huius  vitae  poterunt  :  sed  perpetuo  inquieti  erunt,  seque  misere  exedent,  ut  ipsa  quoque  possessio  exitialis  sit  ac  mortifera.  Quaecunque  enim  pertinent  ad  beatam  vitam  fide  solum  apprehendimus,  qua  qui  carent  Christi  membra  esse  non  possunt.  23.  (Non  laborabunt)  Enumerat  alias  benedictionum  species  quas  Deus  regno  Christi  pro-