55:424  materia  erit  inflammandae  irae  Domini,  ut  instar  ignis  eos  consumat.  Thesaurum  congessistis.  Potest  haec  quoque  particula  bifariam  exponi:  vel  quod  divites,  quasi  semper  victuri  essent,  nunquam  satiantur,  sed  congerere  satagunt  quod  usque  ad  finem  mundi  satis  sit:  vel  quod  iram  ac  maledictionem  Dei  coacervant  in  extremum  diem.  Hoc  secundum  magis  amplector,  4.  Ecce  merces.  Iam  in  crudelitatem  invehitur,  quae  individua  est  avaritiae  comes.  Speciem  vero  unam  attingit,  quae  merito  prae  aliis  odiosa  esse  debet.  Nam  si  vir  humanus  et  aequus  curam  habet  iumenti  sui  (ut  inquit  Solomon  (Prov.  12,  10),  haec  prodigiosa  saevitia  est,  quum  homo  erga  hominem,  cuius  sudores  in  suum  commodum  exsugit,  nulla  misericordia  tangitur.  Ideo  Dominus  severe  in  lege  vetat  ne  apud  nos  dormiat  merces  operarii  (Deut.  24,  15).  Adde  quod  Iacobus  non  quosvis  operarios  nominat:  sed  amplificandi  causa,  agricolas  et  messores.  Quid  enim  est  indignius  quam  eos,  qui  panem  ex  suo  labore  nobis  suppeditant,  inedia  et  fame  conficere?  Et  tamen  vulgare  est  hoc  portentum.  Sunt  enim  permulti  ingenio  tyrannico,  qui  sibi  solis  humanum  genus  putant  vivere.  Dicit  autem  m  e  r  c  e  d  em  clamare,  quia  quidquid  alienum,  fraude  vel  per  iniuriam  apud  se  retinent  homines,  vindictam  quasi  alto  clamore  exposcit.  Notandum  est  quod  subiicit,  c  l  a  m  o  r  e  s  inopum  pervenire  ad  aures  Dei:  ut  sciamus  non  impunitas  fore  iniurias.  Quare  aequo  animo  sustineant  qui  ab  iniquis  premuntur,  quia  Deum  habituri  sint  vindicem.  Abstineant,  quibus  est  potestas  nocendi,  ab  iniuria,  ne  Deum  in  se  provocent,  qui  pauperum  tutor  est  ac  patronus.  Qua  ratione  etiam  Dominum  s  a  b  a  o  t  h  vocat,  potentiam  ac  vires  eius  notans,  quo  magis  formidabile  reddat  eius  iudicium.  5.  In  delitiis.  Descendit  nunc  ad  aliud  vitium,  nempe  luxum  et  delitias.  Nam  qui  ultra  mediocritatem  abundant,  raro  sibi  temperant  quin  sua  abundantia  ad  immodicas  lautitias  abutantur.  Sunt  quidem  (ut  dixi)  nonnulli  divites  qui  in  sua  copia  esuriunt.  Neque  enim  sine  causa  Tantalum  finxerunt  poetae  in  mensa  bene  referta  famelicum.  Semper  tales  fuerunt  in  mundo  Tantali:  sed  Iacobus  (ut  dictum  est)  non  de  singulis  loquitur.  Satis  est  quod  vitium  hoc  videmus  communiter  regnare  inter  divites,  quod  sint  in  gulae  suae  delitias  nimium  sumptuosi  ac  superflui.  Tametsi  autem  illis  Dominus  permittit  liberaliter  de  suo  vivere:  semper  tamen  cavenda  est  profusio,  et  colenda  frugalitas.  Neque  enim  frustra  tam  aspere  exagitat  Dominus  per  prophetas  eos  qui  dormiunt  in  lectis  eburneis,  qui  pretioso  unguento  sunt  delibuti,  qui  suaviter  potando  se  oblectant  ad  cantum  citharae,  qui  sunt  veluti  vaccae  pingues  in  uberibus  pascuis.  Haec