37:415  415  IN  ISAIAM  416  lamentabilis  ruina  dolorem  et  lacrymas  piis  omnibus  elicit,  olim  personuisse  Dei  laudes,  quum  benigne  et  suaviter  populum  suum  foveret.  l  l  .  (An  super  his.)  Confirmat  se  populus  certa  fiducia,  quod  Deus  gloriam  suam  conculcari  non  sinet,  etiamsi  infinitis  hominum  sceleribus  provocetur.  Hinc  nihil  omnino  consolationis  ad  hypocritas  redire  potest,  sed  ad  eos  solum  haec  pertinent  qui  vero  misericordiae  divinae  sensu  tanguntur:  hi  statuunt  ac  certo  persuasum  habent,  quamvis  interitus  immineat,  tamen  Deum  habita  gloriae  suae  ratione  reliquis  saltem  propitium  fore,  ne  exstinguatur  semen.  (Et  affliges?)  Ostendit  fieri  non  posse  quin  Deus  memor  sit  misericordiae  suae:  nec  enim  se  ipsum  abnegare  potest.  Est  autem  cum  eius  gloria  coniuncta  nostra  salus:  quod  diligenter  hic  notandum  est.  Postquam  enim  loquutus  est  de  gloria  Dei  subiungit,  Non  affliges  nos  ultra  modum.  Moderabitur  ergo  castigationes  suas  Dominus:  quia  nos  a  morte  salvos  emergere  interest  gloriae  ipsius,  quam  negligere  non  potest.  Ad  hanc  igitur  deprecationem  confugiamus  quoties  ab  hostibus  nostris  invadimur:  non  hypocritarum  more,  qui  plenis  buccis  gloriam  Dei  iactant,  cuius  nullum  habent  gustum:  sed  cum  poenitentia  et  fide,  ut  solidum  eius  fructum  percipiamus.  CAPUT  LXv.  1.  Patefeci  me  iis  qui  non  interrogabant,  inventus  sum  ab  iis  qui  non  quaerebant  me:  dixi,  Ecce  ego,  ecce  ego,  ad  gentem  quae  non  invocabat  nomen  meum,  2.  Expandi  quotidie  manus  meas  ad  populum  rebellem,  gradientes  via  non  bona  post  cogitationes  suas.  3.  Populus  qui  me  irritat  semper  in  faciem  meam,  qui  sacrificat  in  hortis,  et  suffitum  facit  super  lateres.  4.  Qui  manent  in  sepulcris,  in  desertis  pernoctant,  qui  comedunt  carnem  suillam,  et  ius  pollutorum  in  vasis  eorum.  5.  Qui  dicunt:  Mane  apud  te,  ne  accedas  ad  me,  quia  sanctificarem  te1):  isti  fumus  in  furore  meo,  ignis  ardens  tota  die.  6.  Ecce  scriptum  est  coram  me:  non  tacebo,  quin  reddam  et  rependam  in  sinum  eorum.  7.  Iniquitates  vestrae  et  iniquitates  patrum  vestrorum  simul,  dicit  Iehova.  Quia  suffitum  fecerunt  in  montibus,  et  super  colles  probro  me  affecerunt,  ideo  remetiar  opus  eorum  vetustum  in  sinum  eorum.  8.  Sic  dicit  Iehova,  Quemadmodum  si  quis  inveniat  mustum  in  botro,  et  dicat,  ne  perdas  illud,  quoniam  est  benedictio  in  eo:  ita  faciam  propter  servos  meos,  ut  non  perdam  totum.  9.  Et  educam  e  l)  vel,  sanctior  sum  quam  tu.