52:412  copi,  qui  proprie  docendi  causa  eligitur:  quando  aliter  regi  non  potest  ecclesia  quam  verbo.  Fidelem  sermonem  vocat  puram  et  ore  Dei  proditam  doctrinam.  Eius  tenacem  vult  esse  episcopum,  ut  non  modo  probe  sit  institutus,  sed  constantem  in  ea  asserenda  se  gerat.  Sunt  enim  quidam  leves,  qui  facile  in  varia  doctrinae  genera  traduci  se  sinunt:  alii  vel  metu  franguntur,  vel  moventur  alia  occasione  ut  veritatis  patrocinium  deserant.  Eos  itaque  eligi  Paulus  iubet,  qui,  veritatem  Dei  utroque  brachio  amplexi  et  mordicus  tenentes,  nunquam  sibi  excuti  patiantur,  aut  ab  ea  divelli  possint.  Et  certe  nihil  ilia  quam  dixi  levitate  periculosius  est,  ubi  fixo  pede  non  haeret  pastor  in  ea  doctrina  cuius  invictus  assertor  esse  debuerat.  In  summa,  non  tantum  requiritur  in  pastore  eruditio,  sed  tale  doctrinae  purae  studium,  ut  ab  eo  nunquam  discedat.  Sed  quid  sibi  vult,  secundum  doctrinam?  Nempe  qui  in  ecclesiae  aedificationem  sit  utilis.  Quidquid  enim  nullo  cum  pietatis  fructu  discitur  ac  scitur,  doctrinae  nomine  censere  Paulus  non  solet:  quin  potius  speculationes  omnes  quae  nihil  utilitatis  afferunt,  quamlibet  alioqui  sint  acutae,  vanitatis  damnat.  Sic  ad  Rom.  cap.  12,  7,  Qui  docet,  id  faciat  in  doctrina,  hoc  est,  prodesse  auditoribus  studeat.  In  summa,  hoc  primum  est,  at  sanae  doctrinae  scientia  instructus  sit  pastor:  alterum  vero,  ut  firma  animi  constantia  eius  confessionem  ad  extremum  usque  retineat:  tertium,  ut  suam  docendi  rationem  aedificando  accommodet:  nec  ambitiose  volitet  per  argutias  frivolae  curiositatis,  sed  solidum  duntaxat  ecclesiae  profectum  quaerat.  Ut  potens  sit.  Duplex  esse  vox  pastoris  debet:  altera  ovibus  colligendis,  altera  arcendis  fugandisque  lupis  et  furibus.  Utramque  facultatem  scriptura  suppeditat.  Nam  qui  probe  in  ea  fuerit  exercitatus,  tam  ad  regendos  dociles  sufficiet,  quam  ad  hostes  veritatis  refellendos.  Hunc  duplicem  scripturae  usum  Paulus  notat,  quum  dicit,  ut  potens  sit  exh  o  r  t  a  r  i  et  a  d  v  e  r  s  a  r  i  o  s  convincere.  Atque  hinc  discimus,  primum  quaenam  vera  sit  episcopi  scientia,  deinde  in  quem  usum  conferenda  sit.  Vere  sapit  episcopus,  qui  rectam  fidem  tenet:  rite  scientia  sua  utitur,  dum  ad  populi  aedificationem  eam  accommodat.  Et  hic  est  insigne  verbi  Dei  encomium,  dum  non  ad  regendos  modo  dociles,  sed  frangendam  hostium  pervicaciam  sufficere  praedicatur.  Et  certo  ea  est  patefactae  a  Domino  veritatis  potentia,  ut  facile  adversus  mendacia  omnia  praevaleat.  Eant  nunc  papales  episcopi  et  apostolorum  successione  glorientur:  quorum  bona  pars  adeo  expers  est  omnis  doctrinae,  ut  inscitiam  dignitatis  suae  non  minimam  partem  esse  ducant.  10.  Sunt  enim  multi  immorigeri,  et  vaniloqui,  et