37:411
411
IN
ISAIAM
412
recordatio.
Contra
vero,
si
iratum
sentiamus
Deum,
eius
commemoratione
absterremur.
(Et
nos
peccavimus.)
Causae
redditio
est
:
quod
enim
tam
dissimilem
experiuntur
Deum,
non
obmurmurant
adversus
ipsum,
sed
omnem
in
se
culpam
transferunt.
Hinc
discamus,
nunquam
de
flagellis
quae
Dominus
infligit
cogitandum
esse,
quin
simul
peccata
nostra
nobis
in
mentem
veniant:
ut
nos
iustas
poenas
dare
fateamur,
et
reatum
nostrum
agnoscamus.
Saeculum
nihil
aliud
est
hoc
loco,
quam
diuturnitas
:
sed
referri
potest
vel
ad
peccata,
vel
ad
vias
Domini.
Ad
peccata
hoc
modo:
Tametsi
obstinati
fuimus
in
peccatis
nostris,
ac
digni
quos
centies
perderes,
tamen
misericordia
tua
hactenus
servati
sumus.
Si
de
viis
Domini
intelligamus,
erit
causae
redditio,
cur
non
perierit
populus:
quia
perpetuae
et
stabiles
sunt
viae
Domini,
nec
unquam
cessat
misericordia
ipsius.
Atque
hic
sensus
magis
quadrare
videtur
huic
loco.
Supplent
nonnulli,
fundatum
esse
in
viis
Domini
saeculum.
Sed
malo
simpliciter
accipere
verba
ut
sonant:
quemadmodum
Psal.
30
(v.
6),
ubi
significat
David
Dominum
non
nisi
ad
momentum
irasci,
placabilem
esse
ac
perpetuo
misereri.
Nec
enim
vel
cito,
vel
immodico
fervore
abripitur
iracundia,
more
hominum:
sed
constans
in
benevolentia
et
favore
est.
Nondum
tamen
integram
prophetae
sententiam
tenemus.
Servatum
enim
populum
dicit,
qui
tamen
in
exsilium,
velut
in
sepulcrum,
abductus
suam
calamitatem
deflebat.
Itaque
praeteritum
accipio
loco
futuri.
Votum
enim
aut
precatio
potius
quam
affirmatio
est.
Nec
gloriantur
sancti
se
adeptos
salutem,
sed
deplorantes
miseriam
suam
ad
perpetuas
Dei
misericordias
confugiunt.
Praedicant
ergo
quod
optant,
non
quod
iam
consequuti
sunt.
5.
(Et
fuimus.)
Pergunt
fideles
in
sua
querimonia:
deplorant
enim
statum
suum,
quod
Deus
nullam
ipsorum
rationem
habere
videatur.
Non
consentiunt
Hebraei
in
expositione
vocis
DHJJ
112.
Certum
est
tamen
rem
vilem
ert
nullius
pretii
significari,
imo
quae
sua
immunditie
foetet
hominibus.
Caeterum
hic
duo
notari
debent:
primum,
fideles
reatum
suum
fateri
ac
merito
se
poenas
dare:
deinde,
nihilominus
conqueri
de
gravitate
poenarum
quas
sustinent:
non
ut
expostulent
cum
Deo,
sed
ut
ipsum
ad
clementiam
provocent:
quemadmodum
ubi
reus
iudicem
flectere
conatur,
miserias
ei
suas
et
calamitates
exponit.
Hic
se
nonnulli
torquent,
quod
propheta
de
scelerum
inquinamentis
loquens
sine
exceptione
Iudaeos
omnes
exprimat,
in
quibus
tamen
nonnulli
restabant
puri
Dei
cultores,
sed
frustra:
quia
non
loquitur
de
singulis,
sed
de
universo
corpore:
quod
quum
infra
omnes
homines
abiectum
atque
extrema
clade
affectum
esset,
panno
sordido
comparat.
Hic
locus
citari
a
quibusdam
solet,
ut
probent
adeo
nihil
esse
meriti
in
operibus
|