6:395
RESPONSIO
CONTRA
PIGHIUM
feret,
si
manserit.
Proinde
qui
in
Christo
manet,
ille,
instar
palmitis,
ex
se
ipso,
id
est,
propria
sua
natura
fructum
feret.
Huius
argutiae
fiducia
mirum
quantopere
exsultet.
Atqui
nemo
non
intelligit,
quam
pueriliter
ineptiat,
eiusmodi
syllabarum
aucupia
tendendo.
Nam
quum
intelligere
Christum
satis
constet,
non
ex
se
ipso
feracem
esse
palmitem,
sed
ita
demum,
si
in
vite
manet,
[pag.
226]
hic
nugator
nodum
in
scirpo
quaerit.
Quod
si
adhuc
rixetur,
respondeat
mihi,
quid
per
hanc
particulam
intelligat:
a
se
ipso.
An
haec,
quaeso,
inter
se
opponi
negabit,
a
se
ipso,
et
in
vite
?
Sed
eum
nihil
moror.
Res
plus
quam
clara
est:
opponi
duas
istas
particulas,
a
se
ipso,
et
in
vite:
unde
intelligere
promptum
est,
a
se
ipso,
tantundem
valere,
ac
si
dixisset,
a
vite
extractum
aut
separatum.
Ad
illud
Pauli,
Deum
esse
qui
operatur
in
nobis
et
velle
et
perficere
pro
suo
beneplacito
(Phil.
2,
13),
se
quoque
idem
confiteri:
sed
ita,
ut
simul
agat
voluntas.
Hoc
flexu
elapsum
se
putat,
quum
medio
adhuc
corpore
ipsum
teneam.
Non
enim
hoc
quaeritur,
agatne
voluntas,
quod
extra
dubium
est,
sed
agatne
a
se
ipsa,
an
pro
modo
divinae
actionis:
aut
crassiore,
si
placet,
loquendi
modo,
distinctane
ac
separata
sit
actio
voluntatis
ab
operatione
Dei;
an
illi,
quod
aiunt,
subordinetur.
Quis
enim
nescit,
per
voluntatem
fieri,
ut
velit
homo?
Sed
Paulus
illic
voluntatem
asserit
Dei
spiritu
gubernari,
ut
ad
bonum
inclinet
et
adspiret,
ideoque
propriam
esse
eius
actionem,
si
quid
boni
animo
concipimus.
Ergo
solutio
Pighii
fumus
est.
At
illud
alterum,
Deum
agere
omnia
in
omnibus
(Ephes.
1,
23),
sic
eludit.
Quia
scilicet
praeter
eum
non
sit,
qui
faciat
omnia
in
omnibus:
creaturas
tamen,
suo
quamque
ordine,
perficere
actiones
quas
illis
destinavit.
Secundum
hoc
commentum,
si
quis
creaturae
propriam
seorsum
a
Deo
actionem
assignet,
nihil
alienum
dicet
a
sensu
Pauli.
At
certo
certius
est,
Paulum
ideo
retulisse
ad
Deum
omnia,
ut
disceremus,
nisi
per
ipsum,
nihil
fieri:
ut
inferre
inde
liceat,
quidquam
neminem
ex
se
agere,
quando
solus
Dominus
in
omnibus
impleat
omnia.
Loquitur
autem
apostolus
non
de
universali
divinae
providentiae
operatione
qua
totus
mundus
regitur,
sed
de
singulari
gubernatione
qua
per
spiritum
sanctificationis
ad
iustitiae
suae
obedientiam
fideles
dirigit.
Hoc
dum
Pighius
ignorat,
de
generali
naturae
ordine
extra
[pag.
227]
rem
philosophatur.
Quum
autem
approbare
illam
Chrysostomi
sententiam
vult:
quem
trahit,
volentem
trahit,
primum
falso
nobis
obtendit
saeculorum
omnium
consensum,
deinde
rationes
illas
iam
toties
a
me
confutatas
repetit:
stare
ad
ostium
cordis
nostri
Deum,
ut
ipsi
aperiamus,
et
similes.
Verum
suo
more
impugnat,
quod
non
assequitur;
aut
certe
armis
parum
congruis
utitur.
Et
Christum,
et
Satanam,
voluntarios
|