7:391  391  ACTA  SYNODI  TRIDENTINAE  392  potius  aliquid  emungebant,  quam  ut  stipendiis  eos  iuvarent.  Nunc  vero  si  nondum  tam  pura  est  sanctaque  administratio,  quam  optandum  esset,  pii  saltem  pastores  aluntur,  qui  salutis  doctrina  pascant  animas:  aliquid  in  scholas  impenditur:  in  pauperes  [pag.  52]  erogatur  plus  decuplo,  quam  habere  solerent:  confertur  etiam  nonnulla  portio  in  alios  usus,  nec  profanos,  nec  reprehensioni  obnoxios.  En  cur  direptionis  insimulent  nostros  homines.  Sed  quid  de  impedito  verbi  Dei  cursu  dicturus  sum?  Gravissimum  est  crimen.  Prorsus  haereo.  Vos,  o  nefarii  verae  doctrinae  exstinctores,  sacrilegium,  cuius  rei  estis  coram  Deo  et  angelis  ipsius,  totoque  mundo,  nobis  audetis  imputare?  1)  Neque  tamen  sic  in  tali  coetu  loquutos  esse  miror:  ubi  nihil  sciebant  futurum  plausibile,  nisi  quod  nequiter  dictum  foret.  Sed  enim  accesserunt  alii  monitores,  quibus  curae  fuit  emendare,  si  quid  vel  omissum,  vel  peccatum  fuerat  a  legatis.  Exstant  aliquot  orationes  a  monachis  habitae,  quos  credibile  est  veluti  canales  fuisse,  quibus  in  ora  patrum  influxit  spiritus  sanctus.  Una  etiam  episcopi  nescio  cuius,  qua  nihil  potest  ineptius  omnino  fingi.  Haec  porro  omnium  est  summa:  nos  brevibus  decretis  obruendos  esse:2)  quia  fixum  manere  oporteat,  nihil  in  sua  doctrina,  antequam  prodirent  nostri,  faisse,  nisi  probum  ac  sincerum.  Quia  Dominum  Iesaias  murum  et  antemurale  Ierosolymae  fore  promittit,  Sotus3)  quidam  (quod  nomen  bardum  ac  fatuum  sonat  lingua  gallica)  duplex  ecclesiae  munimentum  excogitat:  ex  divinis  [pag.  53]  et  humanis  legibus.  Et  in  hoc  tam  stulto  commento  perinde  exsultat,  ac  si  magnificum  de  nobis  triumphum  ageret.  Egone  in  exagitanda  hac  bestia  perderem  operam  et  tempus?  Atqui  mihi  plus  satis  est,  rem  digito  breviter  indicasse.  Quia  muro  et  vallo  muniuntur  urbes,  Dominus  se  unum  pro  utroque  fore  denunciat.  Soti  autem  interpretatio  vallum  ad  humanas  leges  transfert:  nec  aliter  restitui  posse  ecclesiae  ruina's  docet,  quam  si  interruptio  a  nobis  facta  sarciatur.  1)  C'est  un  crime  execrable.  Si  nous  en  avions  la  conscience  chargee,  ce  seroit  assez  pour  nous  rendre  plus  que  confuz.  Mais  quoy?  Ces  malheureux  ennemis  de  verite,  qui  ne  demandent  que  l'esteindre  et  aneantir,  nous  accusent  de  ce  qu'ilz  font.  Car  a  quoy  travaillons  nous,  sinon  afin  d'avancer  la  parolle  de  Dieu?  Et  qu'est-ce  qu'ilz  machinent  sinon  de  l'abolir?  Mesmes  quel  cours  y  avoit-il,  quand  les  choses  ont  este  reduites  en  estat  de  nostre  coste?  Voyla,  ilz  n'ont  nul  honte  et  ne  s'en  faut  esbahir  etc.  2)  qu'il  nous  faut  condamner  en  trois  motz  sans  faire  long  proces.  3)  Editio  princeps  scribit:  sotus,  minusculis  typis.  Gallus  habet  :  II  y  a  un  venerable  docteur  des  pilliers  du  concile,  qui  se  nomme  Sot  (on  voit  bien  que  ce  n'est  pas  un  nom  desguise).  .  Dominicus  Soto  Segoviensis,  ex  ordine  Praedicatorem,  in  acad.  Compiutensi  et  Salmanticensi  professor,  ibitt  1560.  Of.  Le  Plat,  monum.  Conc.  Trid.  I.  12.  Saiig  J.  365.