6:379
RESPONSIO
CONTRA
PIGHIUM
sancti
gratia
in
bonam
mutetur.
Neque
sic
imaginor,
fieri
novum
figmentum,
aut
novam
creaturam,
ut,
abolita
substantia
priore,
nova
succedat.
Voluntatem
enim
nominatim
commemoro,
sicut
homini
est
ab
initio
ingenita,
semper
manere:
in
habitu
igitur,
non
in
substantia,
esse
mutationem.
Per
eiusmodi
renovationem
cor
dico
aliud
fieri;
David
autem
cor
novum
creari.
Pighius
autem,
praefatus
se
ad
tam
dira
portenta
obstupescere,
multis
conviciis
me
persequitur
quod
dicam
mutari
substantiam.
Videre
nunc
est
quid
cerebri
habeat.
Ipse
autem
qualiter
interpretatur?
Longa
peccandi
consuetudine
inveteratum
cor
relinquere
lapideam
suam
duritiem
mollirique
oportere,
ut
sensibile
divinisque
impressionibus
aptum,
sequax
ac
ductile
fiat.
Merito
certe
hoc
contemptae
scripturae
praemium
refert,
ut
tam
fridigis
profanisque
interpretationibus
sacram
eius
maiestatem
corrumpat.
Verum
meminerimus,
quas
porci
calcant
margaritas,
nobis
et
singulari
veneratione
exosculandas,
et
summa
religione
custodiendas
esse.
Postquam
Dominus,
expositis"
suis
[pag.
204]
in
populum
collatis
beneficiis,
quam
pro
illis
ingratitudinem
reddiderat,
exprobravit
:
deinde
ad
poenitentiam
hortatus
est,
quae
est
legitima
ad
evangelii
gratiam
praeparatio,
liberationem
demum
ex
captivitate
babylonica
promittit;
simul
ab
externo
typo
transit
ad
veritatem.
Nam
quod
populus
a
babylonica
tyrannide
solutus,
in
terram
promissam
reducitur,
illud
tenue
beneficium
est,
praeut
est
illa
inaestimabilis
gratia,
qua
a
peccati,
Satanae
et
mortis
servitute,
spiritu
Dei
in
liberum
iustitiae
statum
asseritur.
Hanc
gratiam
exhibere
coepit
populo
israelitico,
quum
ab
exsilio
babylonico
manu
sua
emissum
ad
urbem
et
templum
reduxisset;
plenius
vero
et
locupletius
sub
regno
Christi
in
universas
gentes
effudit.
Ostendit
autem
illic,
nihilo
magis
exhortationibus
ac
doctrina
profici
apud
homines,
quam
si
lapidibus
loqueretur,
donec
duritiem
cordis
eorum,
hoc
est,
contumaciam
emolliat.
Quod
enim
facturum
se
promittit,
ad
suam
unius
potestatem
transfert.
Alioqui
ut
eius
promissa
compleantur,
non
in
ipsius,
sed
hominum
erit
potestate,
inquit
Augustinus.l)
Prorsus
ergo
hic
gratiae
et
naturae
fit
comparatio.
Cordis
enim
lapidei
durities,
non
aliud
quam
inimicitiam
carnis
adversus
Deum
significat:
qua
non
exiguus
hominum
numerus,
sed
totum
genus
laborare
dicitur.
Hanc
non
nisi
a
se
ipso
subigi
testatur
Deus
:
et
in
quem
finem?
Non
ut
possint
ambulare
in
recta
via,
sicut
Pighius,
ad
extenuandam
gratiae
laudem,
comminiscitur,
sed
prorsus
ut
ambulent.
Quum
facturum
se
dicit
Dominus,
ut
in
praeceptis
suis
ambulemus,
non
cor
tantum
flexile
in
utramque
partem
1)
De
praedest
sanctorum
c.
10
|