6:374
videas,
caecutire
te
puta.
Postea
tamen
ex
integro
solitam
confidentiam
resumit:
facturumque
se
recipit,
ut
omnes
videant,
nihil
in
meis
rationibus
firmitatis
esse.
Caeterum,
quoniam
multis
retro
saeculis
opinionem
hanc
receptam
vulgo
fuisse
dixeram,
hominem
libera
et
bonorum
et
malorum
omnium
potestate
sic
esse
praeditum,
ut
nemo
peccandi
necessitati
subiaceat,
nemo
spiritu
Dei
necessario
ad
bonum
dirigatur,
illam
iterum
veterum
scriptorum
catervam
in
aciem
educit:
quo
hunc,
quem
repudio,
communem
fuisse
ecclesiae
consensum
demonstret.
Verum
frustra
laborat
eos
citando,
cum
quibus
libro
secundo
iam
transegi
ac
composui.
Quanquam
locum
hunc
meum
sic
convertit
Pighius,
ut
eos
omnes
improbare
videar,
qui
hominem
violenter
cogi
non
fatentur,
quum
voluntarium
oportere
esse
opus,
antequam
bonum
aut
malum
sit,
toties
doceam,
et
in
excludenda
coactione
ac
violentia
tam
diligenter
versatus
sim.
Nunc
ut
intelligant
lectores,
qua
de
re
mecum
certet:
quod
Deo
acceptum
referri
debere
tradimus,
quidquid
in
nobis
est
boni,
libenter
recipere
se
testatur:
sed
quum
modum
exprimere
incipimus,
quo
bonorum
omnium
autor
in
nobis
sit
Deus,
hic
statim
resistit:
quia
totum
non
aliter
tribui
Deo
sustinet,
nisi
ut
pars
homini
relinquatur.
Primo
igitur,
quum
locum
hunc
apostoli
protulissem:
Qui
coepit
in
vobis
opus
bonum,
perficiet
(Phil.
1,
G),
addideram:
Bonum
opus
inchoari
a
Deo
in
nobis,
iustitiae
et
amorem
et
desiderium
et
studium
in
nobis
excitando,
[pag.
197]
vel
magis
proprie,
corda
nostra
formando,
flectendo,
dirigendo
in
iustitiam.
Priorem
expositionis
partem
sine
controversia
amplectitur
Pighius:
in
altera
suspectum
me
habet,
quod
a
communi
piorum
usu
recedam,
quum
hominum
corda
dico
formari,
flecti
ac
dirigi.
Itane,
ut
novae,
et
a
communi
fidelium
sensu
alienae
censeantur
loquutiones,
quae
et
passim
occurrunt
in
scripturis,
et
ecclesiasticis
scriptoribus
subinde
in
ore
sunt?
Supra
ducentos
locos
ex
Augustino
adducere
mihi
facile
sit,
ubi
istis
verbis
utitur.
Sed
quid
spiritus
sanctus
in
scripturis,
unde
petenda
est
bene
loquendi
regula?
Hanc
orandi
formulam
nonne
dictat
fidelibus:
Inclina
cor
meum
in
testimonia
tua,
Domine
^Psal.
119,
36).
Item:
Inclinet
Dominus
cor
nostrum
ad
se,
ut
amhulemus
in
omnibus
praeceptis
suis
(1
Reg.
8,
58).
Item:
Dominus
autem
dirigat
corda
vestra
in
caritatem
Dei,
et
exspectationem
Christi
(2
Thess.
3,
5).
Quid
plura?
Nulla
est
frequentior
sanctis
oratio,
quam
ut
Dei
spiritu
in
viam
rectam
dirigantur.
Imo
quum
et
corda
impiorum,
quos
spiritu
suo
specialiter
non
gubernat,
huc
illuc,
prout
visum
fuerit,
flectere
se
dicat,
quid
de
fidelibus
dicendum
est,
qui
non
amplius
sibi
vivunt,
sed
in
quibus
vivit
Christus?
Sicut
fluxus
aquarum,
inquit
Solomon
24*
|