8:360
Deus
in
omnibus
inveniat,
nisi
quos
gratis
elegit.
Nam
caeteri,
inquit,
mortales,
qui
ex
isto
numero
non
sunt,
et
ex
eadem
quidem
massa,
ex
qua
et
isti,
sed
vasa
irae
facti
sunt,
in
utilitatem
nascuntur
istorum.
!Nbn
enim
quemquam
eorum
Deus
temere
ac
fortuito
creat,
aut
quid
de
illis
boni
operetur
ignorat:
quum
et
hoc
ipsum
bonum
operetur,
quod
in
eis
humanam
creat
naturam,
et
ex
eis
ordinem
saeculi
exornat.
Cur
formidine
et
pavore
nunc
[pag.
189]
corda
hominum
consternet,
nunc
instruat
audacia,
cur
auferat
spiritum
principibus,
et
sapientum
consilia
infatuet,
cur
spiritu
temperantiae
donet
alios,
spiritum
vertiginis
et
furoris
aliis
propinet:
causam
aliquando
notam
et
conspicuam
assignat.
Sed
occultum
eius
iudicium
dominari,
ut
voluntates
quas
visum
est
convertat,
aeque
apparet:
quando
communis
omnibus
natura
est,
non
gratia
:
ut
alio
loco
vere
admonet
idem
sanctus
vir.l)
Haec
probe
et
sobrie
reputanti
minime
dubium
erit,
summam
et
praecipuam
rerum
omnium
causam
esse
Dei
voluntatem.
Qua
etiam
notitia
fraenari
mentes
nostras
convenit,
ne
plus
quam
fas
est
quaerendo
intemperanter
lasciviant.
Durum
primo
statim
auditu
videtur
illud
Augustini,2)
quod
Dei
voluntas
sit
rerum
necessitas.
Item
quod
subiicit8)
explicandi
gratia,
quod
sic
causas
inferiores
condiderit
Deus
ut
ex
illis
esse
illud,
cuius
causae
sunt,
possit,
sed
non
necesse
sit:
altiores
autem
et
remotas
sic
in
se
absconderit,
ut
ex
eis
esse
necesse
sit,
quod
ex
illis
fecit,
ut
esse
possit:
sed
attentius
rem
consideranti
asperitas
illa
facile
mitescet.
Nam
quod
alibi
tradit,4)
etsi
verbis
diversum,
re
tamen
et
sensu
prorsus
idem
est:
quod
tamen
nihil
in
se
offensionis
continet.
Habet
in
se
ipso
[pag.
190]
Deus
absconditas
quorundam
factorum
causas,
quas
rebus
conditis
non
inseruit:
eas
implet,
non
illo
opere
providentiae,
quo
naturas
substituit
ut
sint:
sed
quo
eas
administrat
prout
voluerit,
quas
prout
voluit,
condidit.
Ibi
est
gratia,
qua
salvi
fiunt5)
qui
perditi
erant.6)
Quid
enim
verius,
quam
Deum
in
creaturis
regendis
plus
aliquid
apud
se
habere
reconditum,
quam
earum
naturis
indiderit?
Atqui,
omnium
quae
geruntur,
prima
causa
ideo
censetur
eius
voluntas,
quia
naturas
a
se
conditas
arbitrio
suo
ita
regit,
ut
cuncta
hominum
consilia
et
actiones
in
finem
a
se
praefixum
destinet.
Porro
hac
doctrina
fraenum
nobis
iniici,
quod
sub
modestia
nos
contineat,
non
immerito
dixi
:
quia
nimis
absur-
1)
De
verbis
apostoli
serm.
l
l
.
2)
Lib.
6
de
Genes,
ad
liter.
cap.
15.
3)
Cap.
18.
4)
Lib.
9
eiusdem
operis
cap.
18.
5)
Sic
sola
princeps.
Caeterae
omnes:
sint.
6)
Inserit
htc
Gallus:
Ie
vous
prie,
que
trouvera-on
a
redire
en
ces
mots?
|