6:359
RESPONSIO
CONTRA
PIGHIUM
compellant,
homini
illud
subesse
significant,
cum
illis
altera
ex
parte
aliae
conferuntur,
quae
dona
Dei
esse
ostendunt,
quaecunque
a
nobis
exiguntur.
Iam
qua
potui
optima
fide
exposui,
quid
tota
illa
comparatio
sibi
velit:
hoc
est,
et
quorsum
spectet,
et
quid
contineat.
Duobus
autem
membris
constat:
sponte
peccare
homines,
quum
peccant,
et
proprio
voluntatis
motu:
ideoque
frustra
alio
derivare
culpam.
Quum
autem
Dei
spiritu
ad
bonum
diriguntur,
non
sic
excludi
eorum
voluntatem:
quum
hsiec
ipsa
sit
gratia,
eorum
voluntatem
ad
amandum
et
appetendum
bonum
inclinare.
Porro
ubi
hominem,
tum
in
bonis,
tum
in
malis
operibus,
voluntarium
esse
monstravit:
postea
de
voluntate
ipsa,
qualis
sit,
et
quid
per
se
valeat,
simul
de
efficacia
gratiae,
disputare
incipit,1)
et
voluntatem
quidem
natura
semper
malam
esse,
ut
nihil
quam
Dei
iustitiae
pertinaciter
resistere
queat:
sola
gratia
bonam
fieri:
et
ita
fieri,
ut
tunc
iustitiam,
a
qua
prius
abhorrebat,
necessario
diligat
et
sequatur.
Quid
nos?
An
voluntatem
excludimus
gratiae
praedicatione?
Alio
igitur
colore
se
vestiat
Pighius
oportet,
si
vel
mediocribus
ingeniis
imponere
velit.
Neminem
enim
fugere
potest,
quam
congruenter
Augustinus,
sic
scribendo,
nobiscum
et
sentiat
et
loquatur.
Sed
iam
tempus
est,
ut
sacrosanctae
Pighii
definitioni
detur
locus:
ut
inde
melius
appareat,
quo
iure
universam
[pag.
176]
ecclesiam
nobiscum
in
certamen
committat,
ut
eius
deinde
patrocinium
sibi
usurpet.
Antequam
vero
de
re
ipsa
sensum
suum
proferat,
quia
in
hac
quaestione
de
gratia
Dei
potissimum
agitur,
diversas
huius
vocis
significationes
enumerat:
neque
tamen
aliud
affert,
nisi
quod
a
nostris
diligenter
observatum
et
traditum
pridem
fuit:
tametsi
pessimam
gratiam
mox
referat.
Et
tamen
ut
videas,
quam
peritus
sit
theologus,
si
quid
de
suo
vult
ingerere,
quae
alias
bene
dicta
fuerant,
suis
farcturis
corrumpit
atque
contaminat.
Inde
ad
declarandam,
quae
ex
primi
hominis
lapsu
fluxit,
naturae
corruptionem
transit:
ut
procul
dubio
in
eius
cognitione
totius
disputationis
cardo
vertitur.
Quanquam
miror,
quid
nunc
ei
in
mentem
venerit,
ut
hoc
exordio
uteretur,
quum
alibi
scripserit,
nihil
esse
magis
a
ratione
dissentaneum.
Clara,
inquit,
est,
et
nemini
incognita
de
libero
arbitrio
ecclesiae
definitio.
De
originali
peccato,
difficilis,
obscura
et
perplexa
semper
fuit
quaestio.
Quam
ergo
absurdum
est,
rem
per
be
expeditam
supervacua
difficultate
involvere?
Hoc
quidem
dicebat,
ut
a
loco
sibi
parum
commodo
deflecteret:
nunc
autem
rationis
potentia
victus,
facit
quod
improbaverat.
Et
sane
nimiae
id
socordiae
et
stupiditatis
fuerat,
velle
a
praesenti
quaestione
expungere
originale
peccatum:
ex
quo
praecipua
pars
dependet.
1)
Cap
15.
|