8:356
Deus
hominum
manus,
nunc
ligatas
teneat,
nunc
flectat
huc
et
illuc
ad
exsequendum
[pag.
181]
quod
statuit,
quicunque
mediocriter
in
scriptura
exercitati
sunt,
non
vocabunt
in
controversiam.
Imo
communi
fere
omnium
sensu
receptum
est,
quidquid
moliantur
homines,
eventum
in
manu
Dei
esse.
Hed
quia
in
tam
densa
humanae
mentib
caligine
perquam
tenuis
et
fere
evanida
est
illa
cognitio,
scriptura
altiorem
nobis
speculam
aedificat,
e
qua
Deum
contemplemur
omnia
hominum
opera
sic
moderantem,
ut
in
finem
a
se
destinatum
applicet.
Summa
autem
huc
redit:
Quamvis
homines,
ut
indomitae
bestiae
nullisque
vinculis
coercitae,
lasciviant:
arcano
tamen
fraeno
gubernari,
ut
ne
digitum
quidem
movere
queant,
nisi
ad
exsequendum
Dei
magis
quam
suum
opus.
Nam
fideles,
qui
spontaneum
illi
obsequium
impendunt,
non
secus
atque
angeli,
manus
eius
censendi
sunt.
Quare
eos
potissimum
hic
commemoro,
quibus
nihil
minus
propositum
est,
quam
habere
quidquam
vel
consilio
Dei
affine,
vel
consentaneum
eius
voluntati.
Ac
sibi
quidem,
quasi
votorum
compotes,
plaudunt
impii.
l)
Sed
res
tandem
comprobat,
per
ipsos,
licet
inscios
ac
nolentes,
quod
divinitus
ordinatum
fuerat,
esse
impletum.
Porro
Deus
ipse
nunc
impiis,
ad
punienda
hominum
peccata,
tanquam
flagellis
utitur:
nunc,
quasi
obtorto
collo
eos
traheret,
beneficentiae
suae
ministros
[pag.
182]
esse
cogit.
Prioris
membri
exempla
colligere,
immensi
operis
foret.
Pauca
tantum
attingere
praestiterit.
Postquam
Deus
Assyrium
ad
bellandum
incitans
virgam
furoris
sui
vocavit
(Iesa.
10,
5),
nec
alio
quam
irae
suae
baculo
armatum
esse
docuit:
postea
in
eius
superbiam
invehitur:
quod
se
non
agnosceret
veluti
securim
vel
serram
aliunde
agitatam.
Hac
ratione
et
sanctificati
a
Deo,
et
conductitii
eius
milites
dicuntur,
et
operam
illi
navare,
quos
ambitio
alioqui
sua,
et
crudelitas,
et
avaritia
impellit:
et
Dominus
vicissim
sibilo
vel
classico
se
eos
ad
arma
vocare
testatur.
Divinae
beneficentiae
viam
parari
hominum
maleficiis,
vel
unus
Moysis
locus
satis
clare
demonstrat.
Plus
quam
scelerata,
perfida
et
crudelis
fuerat
conspiratio
fratrum
Ioseph,
quum
eum
venderent.
Atqui,
in
Deum
transscribit,
sed
alio
respectu,
venditionis
huius
causam:
Non
vos
estis,
sed
Dominus
qui
me
praemisit,
ut
vos
alerem
(Gen.
45,
5).
Constat
ergo,
quum
impie
agerent,
per
eos
tamen
operatum
esse
Deum,
ut
vitam
in
morte
invenirent.
Quantum
in
ipsis
erat,
occiderant
fratrem.
Inde
illis
vita
affulget.
Idem
in
scelerum
omnium
principe
et
impiorum
capite
Satana
perspicere
est.
Eum
Deus
ad
decipiendum
Achab
cum
hoc
mandato
di-
1)
Add,
comme
s'ils
avoient
vaincu
Dieu
et
qu'ils
fussent
maistres
de
tout.
|