6:355
RESPONSIO
CONTRA
PIGHIUM
tum
fuerit.
Loquatur
nunc
Augustinus.*)
Corrigens
quandam
sententiam,
quae
minus
considerate
dicta
fuerat:
Congruentius,
inquit,
hoc
modo,
definita
Dei
voluntate,
ut
ex
infidelitate
veneritis
ad
fidem,
accepta
voluntate
obediendi,
et
accepta
perseverantia
maneatis
in
fide.
Item:
Istam
gratiam
non
habuit
primus
homo,
qua
nunquam
vellet
esse
malus,
sed
habuit,
in
qua
si
permanere
vellet,
nunquam
malus
esset,
et
sine
qua,
etiam
cum
libero
[pag.
170]
arbitrio,
bonus
esse
non
posset,
sed
eam
tamen
per
liberum
arbitrium
deserere
posset.
Haec
est
prima
gratia,
quae
primo
Adam
data
est:
sed
haec
potentior
in
secundo
Adam:
qua
etiam
fit,
ut
velit,
tantumque
velit,
tantoque
ardore
diligat,
ut
carnis
voluntatem
contraria
concupiscentem
voluntate
spiritus
vincat.
Nec
illa
quidem
parva
erat,
qua
demonstrata
est
potentia
liberi
arbitrii:
quoniam
sic
adiuvabatur,
ut
sine
hoc
adiutorio
in
bono
non
maneret,
sed
hoc
adiutorium
si
vellet
desereret.
Haec
autem
tanto
maior
est,
ut
parum
sit
homini,
per
illam
reparare
perditam
libertatem;
parum
sit
denique
non
posse
sine
illa,
vel
apprehendere
bonum,
vel
permanere
in
bono,
si.velit,
nisi
etiam
efficiatur
ut
velit.
Nunc
autem
quibus
non
datur
tale
adiutorium
poena
est;
quibus
autem
datur,
secundum
gratiam
datur,
non
secundum
debitum,
et
tanto
amplius
datur,
quibus
dare
Deo
placuit,
ut
non
solum
adsit,
sine
quo
permanere
non
possumus,
etiam
si
velimus,
sed
tantum
ac
tale
sit,
ut
velimus.
Est
quippe
in
nobis
per
hanc
gratiam
in
bono
recipiendo
et
perseveranter
tenendo,
non
solum
posse
quod
volumus,
sed
etiam
velle
quod
possumus.
Et
plurima
in
eundem
sensum.
Item:2)
Si
nobis
libera
quaedam
ex
Deo
sit
voluntas,
quae
vel
bona
possit
esse,
vel
mala,
bona
autem
voluntas
ex
nobis
est,
melius
est
quod
habemus
a
nobis,
quam
quod
habemus
ex
Deo.
Id
ipsum
ad
perseverantiam
extendo:
ut
sicut
initium,
ita
et
bonorum
operum
complementum
ab
uno
Deo
pendeat.
Sic
autem
confirmari
virtute
Dei
hominem,
ne
deficiat,
ut
continuus
usque
ad
vitae
finem
sit
merae
et
indebitae
gratiae
tenor.
Neque
cooperari
ex
se
hominem
Deo,
ut
aliquid
de
suo
admisceat,
sed
pro
mensura
solum
quam
accepit:
ut
non
aliter
agat,
nisi
quoad
agitatur.
De
hoc
etiam
respondeat
Augustinus.
s)
Quomodo
non
est
gratiae
Dei,
non
solum
credendi
voluntas
ab
initio,
sed
usque
in
finem
perseverantia,
quum
finis
ipse
vitae
[pag.
171]
non
in
hominis,
sed
Dei
sit
potestate,
et
possit
utique
Deus
non
perseveraturo
hoc
etiam
conferre,
ne
malitia
mutet
cor
eius?
Item:4)
Donum
Dei
asseri-
1)
De
bono
persever,
ad
Hilar,
et
Prosper,
cap.
22.
De
corr.
et
giat.
cap.
l
l
.
2)
Lib.
2.
de
peccat,
merit,
et
remiss,
cap.
18.
3)
Epist.
107
ed
Vitalem.
4)
De
bono
persever,
ad
Prosper,
et
Hil.
in
princip.
|