5:354
cet,
eorum
potestatem
Dei
ordinationem
esse.
Ipsos
autem
ministros
esse
Dei,
bene
agentibus
in
laudem,
malis
ad
iram
ultores
(Rom.
13,
4).
Quam
ob
rem
principum
ac
magistratuum
est,
cogitare,
cui
in
suo
munere
serviant,
nec
quidquam
indignum
Dei
minis*
tris
ac
vicariis
admittere.
Tota
autem
corum
prope
sollicitudo
in
hoc
incumbere
debet,
ut
publicam
religionis
formam
impollutam
conservent,
ut
populi
vitam
optimis
legibus
forment,
ut
suae
ditionis
bonum
ac
tranquillitatem
publice
privatimque
procurent.
Haec
autem
obtineri
nequeunt,
nisi
iustitia
et
iudicio,
quae
duo
illis
a
propheta
potissimum
commendantur
(Ier.
22,
2
ss.).
Iustitia1)
quidem
est,
innocentes
in
fidem
suscipere,
complecti,
tueri,
vindicare,
liberare
:
iudicium
autem,
impiorum
audaciae
obsistere,
vim
comprimere,
delicta
punire.
Subditorum
vicissim
partes
sunt,
praefectos
suos
non
modo
honorare
et
revereri:
sed
eorum
quoque
salutem
ac
prosperitatem
Domino
precibus
commendare,
eorum
imperio
sese
ultro
subiicere,
edictis
ac
constitutionibus
parere,
onera
quae
ab
illis
imponuntur
non
detrectare,
seu
vectigalia
sint,
seu
tributa,
seu
munera
civilia,
et
quidquid
est
eiusmodi.
Neque
vero
iis
solum
praefectis
obsequentes
nos
praebeamus
oportet,
qui
probe,
et
qua
debent
fide
imperium
administrant:
sed
eos
quoque
ferre
convenit,
qui
potestate
sua
insolenter
abutuntur,
donec
legitimo
ordine
simus
ab
eorum
iugo
liberati.
Nam
ut
bonus
princeps,
divinae
beneficentiae
documentum
est,
ad
[pag.
51]
salutem
hominum
conservandam:
ita
malus
et
improbus,
eius
flagellum
est,
ad
castiganda
populi
delicta.
Hoc
tamen
in
universum
habendum
est,
utrisque
datam
a
Deo
potestatem:
neque
illis
resisti
posse,
quin
Dei
ordinationi
resistamus.
At
vero2)
in
praefectorum
obedientia
unum
semper
excipiendum,
ne
ab
eius
obedientia
nos
deducat,
cuius
decretis
regum
omnium
iussa
cedere
par
est.
Dominus
ergo
rex
est
regum,
qui
ubi
os
aperuit,
unus
pro
omnibus
simul
ac
supra
omnes,
est
audiendus.
Iis
deinde,
qui
nobis
praesunt,
hominibus
subiecti
simus:
sed
non
nisi
in
ipso.
Adversus
ipsum
si
quid
imperent,
nullo
sit
nec
loco,
nec
numero:
sed
illa
potius
sententia
locum
habeat,
obediendum
Deo
magis
quam
hominibus.
1)
Instit,
p.
482.
2)
Ibid.
p.
513
seq.
FINIS.
Calvtm
opera.
Voi.
V.
23
|