8:351
351
DE
AETERNA
DEI
352
tenmere
doceat.
Utrumque
membrum
breviter
exponam.
Qui
fortuitum
aliquid
imaginantur,
vel
industriae
suae,
consiliis,
opibus,
humanis
auxiliis
quidpiam
arrogant,
audacius
ad
tentanda
omnia
feruntur,
satagunt,
versant
se
in
omnes
partes,
nullum
non
movent
lapidem,
subinde
novi
aliquid
excogitant,
quasi
libero
spatio
soluti
vagantur:
*)
nulla
interim
Dei
invocatio,
nullus
metus.
Qui
vero
Dei
providentia
homines
eorumque
consilia
et
rerum
eventus
gubernari
agnoscet,
trepide
cum
Ieremia
(IO,
23)
dicet:
Scio
Domine,
non
esse
hominis
viam
eius,
neque
viri
ut
dirigat
gressus
suos:
item
illud
Solomonis
(Prov.
20,
24)
reputans:
A
Domino
sunt
gressus
viri,
et
quis
hominum
disponet
viam
suam?
[pag.
172]
totum
se
Domino
tradet,
atque
ab
eo
pendebit.
Ultro
sequentur
preces,
ut
Deus
nobis
quiescentibus
inchoet
ac
perficiat,
quidquid
aggredimur
operum.
Similiter
qui
fortunae
imperium
comminiscetur,
vel
diabolo,2)
impiis,
et
brutis
animalibus
fraena
laxabit,
quasi
praeter
Dei
nutum
et
moderationem
quidquam
possint
vel
agant:
misera
anxietate
semper
aestuabit,
vitam
suam
quasi
de
filo
pendentem
aspiciens
torquebitur,
pedem
vix
movere
audebit
quin
de
vita
sua
desperet:
3)
fideles
vero,
dum
sibi
manum
Dei
moderatricem
proponent,
curas
suas
non
dubitabunt
in
eum
coniicere.
Dum
certo
statuent,
diabolum
et
impios
omnes,
quantumvis
tumultuentur,
non
tantum
ligatos
Dei
compedibus
teneri,
sed
etiam
cogi
ad
praestanda
illi
obsequia,
quieti
per
vias
suas
pergent.
Nonnihil
etiam
lucis
addent
duae
aliae
distinctiones:
prior
est,
quod
tam
in
praeteritum
quam
futurum
tempus
consideranda
sit
Dei
providentia:
altera,
interdum
cum
suis
mediis,
interdum
sine
mediis,
interdum
contra
omnia
media,
summam
illi
potestatem
asserendam
esse,
ut
ordinet
constituatque
omnia.
Talis
praeteriti
temporis
sit
consideratio:
Si
quid
prospere
et
ex
voto
successit,
non
sacrificet
mortalis
homo
reti
suo,
quemadmodum
loquitur
Habacuc
(i,
16):
neque
suam
prudentiam,
virtutem
vel
fortunam
[pag.
173]
efferat:
neque
acceptum
ferat
hominibus
vel
creaturis
quod
Dei
proprium
est:
sed
Deum
sibi
persuadeat
eius
boni
primum
esse
autorem,
undecunque
provenerit.
In
rebus
autem
adversis,
in
hac
consolatione
acquiescat
:
Sicut
Domino
placuit,
ita
factum
est;
contra
Deum
tumultuando,
nec
quidquam
proficiam,
et
me
obstringam
impiae
contumaciae
reatu.
Tum
vero
anteactae
vitae
subeat
memoria,
ut
ex
poenis
sibi
inflictis
peccata
sua
agnoscat.
In
tempus
futurum
hoc
modo
reputanda
est
piis
mentibus
Dei
providentia,
ut
semper
ad
eius
promissiones
ac
mi-
1)
ils
s'esgaient
comme
un
cheval
sans
bride
en
une
grande
et
belle
campagne.
2)
Beza
et
Amst.
male:
ut
diabolo.
3)
Add.
brief
il
sera
comme
transi.
|