45:35  35  HARMONIA  EYANGELTCA.  36  fantem  saliisse.  Nec  eane  proprium  illi  sensum  tribuit  Lucas,  sed  magis  significat,  hanc  divinae  in  matre  ipsa  operationis  fuisse  partem,  quod  infans  exultavit  in  utero  eius.  Quod  dicit  spiritu  sancto  repletatn,  sensus  est,  spiritu  prophetico  praeter  consuetum  morem  repente  donatam  esse.  Neque  enim  prius  spiritus  donis  vacua  erat,  sed  tunc  longe  uberior  vis  et  insolita  apparuit.  42.  Benedicta  iu.  Videtur  in  pari  gradu  Mariam  et  Christum  locare,  quod  minime  consentaneum  foret.  Sed  ego  libenter  eorum  sententiam  admitto,  qui  in  secundo  membro  causam  reddi  putant.  Usitatum  enim  est,  copulam  sumi  vice  particulae  causalis.  Benedictam  ergo  cognatam  suam  praedicat  Elisabeth  propter  filii  benedictionem.  Etsi  autem  prima  non  fuit  Mariae  felicitas,  Christum  in  utero  gestare,  imo  ordine  posterior  est  ista  dignitas  quam  spiritu  Christi  renasci  in  novam  vitam,  merito  tamen  vocatur  benedicta,  quam  Deus  singulari  isto  honore  dignatus  est,  ut  filium  suum,  in  quo  spiritualiter  erat  regenita,  mundo  pareret.  Et  hodie  celebrari  nequit  allata  nobis  per  Christum  benedictio,  quin  simul  occurrat,  quam  honorifice  Mariam  ornaverit  Deus,  qui  unigeniti  filii  sui  matrem  esse  voluit.  43.  Unde  hoc  mihi.  Notanda  est  ista  moderatio,  quod  BHsabeth  eximias  in  Maria  gratias  Dei  reputans  iusto-  eam  honore  prosequitur:  neque  tamen  sublimius  quam  deceat  extollit  cum  Dei  iniuria.  Nam  (quae  ingenita  est  mundo  pravitas)  pauci  sunt,  qui  non  altero  ex  duobis  his  vitiis  laborent.  Quia  alii  sibi  ultra  modum  placentes,  ut  soli  emineant,  dona  Dei  maligne  spernunt  in  fratribus  suis,  alii  vero  homines  adeo  superstitiose  extollunt,  ut  idola  sibi  in  illis  fabricent.  Hinc  factum  est  ut,  Christo  velut  in  subsellium  redacto,  prima  sedes  Mariae  tribueretur.  Contra  Elisabeth  in  ea  celebranda  adeo  non  obscurat  Dei  gloriam,  ut  potius  ad  Deum  omnia  referat.  Interim  tamen,  quia  sibi  et  aliis  praelatam  agnoscit,  superiorem  gradum  illi  non  invidet,  plusque  sibi  quam  debeatur  concedi  modeste  praedicat.  Quod  Mariam  appellat  Domini  sui  matrem,  notatur  personae  unitas  in  duabus  Christi  naturis,  ac  si  dixisset,  eum,  qui  genitus  est  mortalis  homo  in  utero  Mariae,  simul  aeternum  esse  Deum.  Tenendum  enim  memoria  est,  non  loqui  ex  proprio  sensu  mulierculam,  sed  tantum  proferre  quae  spiritus  sanctus  dictavit.  Proprie  autem  convenit  hoc  nomen  filio  Dei  in  carne  manifestato,  cui  data  est  a  Patre  omnis  potestas,  et  qui  ordinatus  est  summus  coeli  et  terrae  princeps,  per  cuius  manum  Deus  omnia  gubernet.  Fidelium  tamen  maxime  Dominus  est,  qui  se  eius  imperio  sponte  et  placide  submittunt,  neque  enim  caput  est  nisi  corporis  sui.  Ideo  dicit  Paulus  1.  Cor.  8,  5,  Quamvis  multi  vocentur  domini  in  mundo,  nobis  tamen,  hoc  est,  fidei