6:349
DE
LIBERO
ARBITRIO.
Domino
non
paruimus,
eo
factum
est,
quia
peccati
dominationi
obnoxiis
liberum
non
fuit.
Frustra
igitur
mala
nobis
exprobrantur,
quae
effugere
non
fuit
nostrae
potestatis.
Respondeo
quod
verum
est
ac
simplex:
investigandum
esse
mali
fontem,
ut
inde
iudicetur,
ubinam
resideat
culpa,
aut
in
quem
conferri
debeat.
Iam
nemo
aliud
causari
potest
cur
peccet,
nisi
malam
voluntatem.
Voluntatis
porro
malitia
non
aliunde
est,
quam
ex
haereditaria
corruptione.
Quid
igitur
prodest,
eius
invidiam
alio
derivare,
quod
iure
nobis
imputatur?
Culpae
radicem
in
nobis
invenimus.
Quid
ergo,
ad
captandam
excusationem
conamur
alio
transferre?
Hanc
responsionem
satis
valida
confutatione
repellere
se
putat
Pighius,
dum
suo
fastidio
respuit:
nisi
quod
in
Moysis
testimonio,
illic
etiam
excusso,
aliquanto
diligentius
insistit.
Moyses
enim,
promulgata
[pag.
162]
lege,
populum
in
hunc
modum
contestatur:
Mandatum
hoc,
quod
ego
hodie
tibi
praecipio,
non
est
occultum,
neque
procul
positum,
sed
iuxta
te
est,
in
ore
tuo,
et
in
corde
tuo
(Deut.
30,
11.
14).
Haec
contestatio
quum
videatur
in
homine
multum
collocare,
videri
etiam
posset
superiori
solutioni
esse
contraria.
Eam
igitur
adduco
et
explico:
neque
tamen
interim
dissimulo,
eludere
promptum
mihi
fore,
si
cavillari
haberem
in
animo:
utique
si
de
notitiae
tantum,
non
autem
observandi
facilitate,
agi
dixero.
Sed
ostendo
ex
Paulo,
quis
sine
dubio
genuinus
sit
ac
purus
sensus:
nempe
si
ad
evangelium,
non
ad
legem
referas.
In
refellenda
priori
solutione,
quam
ipse
cavillatoriam
esse
fateor,
multum
laborat
Pighius:
ad
hanc
alteram
quum
ventum
est,
nihil
posse
absurdius
fingi
existimat,
aut
magis
a
Moysis
verbis
dissentaneum,
quam
si
verum
sit,
de
evangelio
oportere
hoc
intelligi.
Iam
nihil
miror,
quod
tam
saevum
ac
truculentum
adversum
nos
se
praebeat,
quum
in
spiritum
sanctum
nihilo
sit
clementior.
Certe
spiritus
Christi,
qui
per
Moysen
loquutus
fuerat,
per
os
Pauli
(Rom.
10,
5.
8),
quid
voluerit,
enarrat.
Neque
vero
perplexa
est
aut
obscura
interpretatio.
Fit
enim
evangelii
et
legis
comparatio:
quod
lex
vitam
non
promittat,
nisi
iis,
qui
mandata
impleverint;
evangelium
autem
gratuitam
iustitiam
offerat,
qua
homines
Deo
reconcilientur,
ac
aeternae
salutis
haeredes
fiant.
In
hanc
rem
citatur
locus
ille:
Non
procul
est
verbum,
neque
supra
te
situm,
et
additur:
Hoc
est
verbum
fidei,
quod
praedicamus.
Si
perspicuitas
quaeritur,
quid
desideres
magis
ad
intelligendum
facile?
Si
autoritas:
coeleste
est
oraculum.
Audiendaene
igitur
iam
sunt
contra
Pighii
blasphemiae?
Sed
quoniam
bellum
coelo
denunciare
non
horret
hic
gigas,
spectemus
paulisper,
qualem
impressionem
faciat.
Totus,
inquit,
contextus
necessario
postulat,
de
lege
intelligi.
Fateor
certe
de
lege
primum,
quatenus*
ad
evangelium
transitus
est,
idque
officii
habet,
ut
|