2:34
[CO
2.34]
CAPUT
II.
Quid
sit
Deum
cognoscere,
et
in
quem
finem
tendat
eius
cognitio.
[Inst
1.2.1.]
Iam
vero
Dei
notitiam
intelligo,
qua
non
modo
concipimus
aliquem
esse
Deum,
sed
etiam
tenemus
quod
de
eo
scire
nostra
refert,
quod
utile
est
in
eius
gloriam,
quod
denique
expedit.
Neque
enim
Deum,
proprie
loquendo,
cognosci
dicemus
ubi
nulla
est
religio
nec
pietas.
Atque
hic
nondum
attingo
eam
notitiae
speciem,
qua
homines
in
se
perditi
ac
maledicti
Deum
redemptorem
in
Christo
mediatore
apprehendunt;
sed
tantum
de
prima
illa
et
simplici
loquor,
ad
quam
nos
deduceret
genuinus
naturae
ordo
si
integer
stetisset
Adam.
Nam
etsi
nemo
iam,
in
hac
humani
generis
ruina,
Deum
vel
patrem,
vel
salutis
autorem,
vel
ullo
modo
propitium
sentiet,
donec
ad
eum
nobis
pacificandum
medius
occurrat
Christus;
aliud
tamen
est
sentire
Deum
fictorem
nostrum
sua
nos
potentia
fulcire,
providentia
regere,
bonitate
fovere,
omnique
benedictionum
genere
prosequi;
aliud
vero,
gratiam
reconciliationis
in
Christo
nobis
propositam
amplecti.
Quia
ergo
Dominus
primum
simpliciter
creator
tam
in
mundi
opificio,
quam
in
generali
scripturae
doctrina,
deinde
in
Christi
facie
redemptor
apparet,
hinc
duplex
emergit
eius
cognitio:
quarum
nunc
prior
tractanda
est,
altera
deinde
suo
ordine
sequetur.
Quanquam
autem
Deum
apprehendere
mens
nostra
non
potest
quin
illi
cultum
aliquem
tribuat,
non
tamen
simpliciter
tenere
sufficiet,
ilum
esse
unum
quem
ab
omnibus
oporteat
coli
et
adorari;
nisi
etiam
persuasi
simus
fontem
omnium
bonorum
esse,
ne
quid
alibi
quam
in
ipso
quaeramus.
Hoc
ita
accipio,
non
solum
quod
mundum
hunc,
ut
semel
condidit,
sic
immensa
potentia
sustineat,
sapientia
moderetur,
bonitate
conservet,
humanum
genus
praesertim
iustitia
iudicioque
regat,
misericordia
toleret,
praesidio
tueatur,
sed
quia
nusquam,
vel
sapientiae
ac
lucis,
vel
iustitiae,
vel
potentiae,
vel
rectitudinis,
vel
sincerae
veritatis
gutta
reperietur
quae
non
ab
ipso
fluat,
et
cuius
ipse
non
sit
causa;
ut
haec
scilicet
omnia
ab
ipso
exspectare
et
petere
discamus,
eique
cum
gratiarum
actione
accepta
referre.
Nam
hic
virtutum
Dei
sensus
nobis
idoneus
est
pietatis
magister,
ex
qua
religio
nascitur.
Pietatem
voco
coniunctam
cum
amore
Dei
reverentiam
quam
beneficiorum
eius
notitia
conciliat.
Donec
enim
sentiant
homines,
Deo
se
omnia
debere,
paterna
se
eius
cura
foveri,
eum
sibi
omnium
bonorum
esse
autorem,
ut
nihil
extra
ipsum
quaerendum
sit,
nunquam
ei
se
voluntaria
observantia
subiicient;
imo
nisi
solidam
in
eo
felicitatem
sibi
constituant,
nunquam
se
illi
vere
et
ex
animo
totos
addicent.
[Inst
1.2.2.]
Itaque
frigidis
tantum
speculationibus
ludunt,
quibus
in
hac
quaestione
insistere
propositum
est,
quid
sit
Deus;
quum
intersit
nostra
potius
qualis
|