1:339
INSTITUTIO
RELr.
CHRIST.
1539
.
1554.
cere.
Nec
tamen
utrumque
desinimus
includere
sub
universali
humanae
pravitatis
conditione;
sed
indicamus
quid
specialis
gratiae
in
alterum
Dominus
contulerit,
quo
alterum
non
sit
dignatus.
51.
Qua
igitur
peccati
servitute
vincta
detinetur
voluntas,
ad
bonum
commovere
se
non
potest,
nedum
applicare;
eiusmodi
enim
motus
conversionis
ad
Deum
principium
est,
quae
Dei
gratiae
tota
in
scripturis
tribuitur;
quemadmodum
precatur
a
Domino
Ieremias
(31,
18),
ut
se
convertat,
si
conversum
velit.
Unde
propheta
eodem
capite
spiritualem
populi
fidelis
redemptionem
describens,
dicit
redemptum
de
manu
fortioris
:
nempe
significans,
quam
arctis
compedibus
alligatus
est
peccator,
quamdiu
a
Domino
desertus
sub
iugo
diaboli
agit.
Manet
nihilominus
voluntas,
quae
propensissima
affectione
ad
peccandum
et
propendeat
et
festinet;
siquidem
non
voluntate
privatus
est
homo,
quum
in
hanc
necessitatem
se
addixit,
sed
voluntatis
sanitate.
Neque
vero
inepte
Bernardus,
qui
velle
nobis
omnibus
inesse
docet:
sed
velle
bonum,
profectus;
velle
malum,
defectus.
Ideo
simpliciter
velle,
hominis;
male
velle,
corruptae
naturae;
bene
velle,
gratiae.
Porro
quod
libertate
abdicatam
voluntatem
dico
necessitate
in
malum
vel
trahi
vel
duci,
mirum
est
si
cui
videatur
aspera
locutio,
quae
nec
absonum
habet
quidpiam,
nec
a
sanctorum
usu
aliena
est.
Offendit
autem
eos
qui
inter
necessitatem
et
coactionem
distinguere
nesciunt.
At
si
quis
eos
interroget,
annon
Deus
necessario
bonus
sit;
annon
diabolus
necessario
malus:
quid
respondeant?
Sic
enim
connexa
est
Dei
bonitas
cum
divinitate,
ut
non
magis
necessarium
sit
ipsum
esse
Deum,
quam
bonum.
Diabolus
autem
per
lapsum
sic
a
boni
communione
alienatus
est,
ut
nihil
quajn
male
agere
possit.
Quod
si
quis
sacrilegus
obganniat,
Deo
parum
laudis
ex
sua
bonitate
deberi
ad
quam
servandam
cogatur:
cui
non
erit
prompta
responsio,
immensa
eius
bonitate
fieri,
ne
male
agere
possit,
non
violenta
impulsione?
Ergo
si
liberam
Dei
voluntatem
in
bene
agendo
non
impedit,
quod
necesse
est
illum
bene
agere;
si
diabolus,
qui
non
nisi
male
agere
potest,
voluntate
tamen
peccat:
quis
hominem
ideo
minus
voluntarie
peccare
dicet,
quod
sit
peccandi
necessitati
obnoxius
?
Hanc
necessitatem
quum
ubique
praedicet
Augustinus,
dum
etiam
invidiose
Ooelestii
cavillo
urgeretur,
ne
tum
quidem
asserere
dubitavit
in
haec
verba:
*)
per
libertatem
factum
est
ut
esset
homo
cum
peccato;
sed
iam
poenalis
vitiositas
subsequuta
ex
libertate
fecit
necessitatem.
Ac
quoties
incidit
eius
rei
mentio,
non
dubitat
in
hunc
modum
loqui
de
necessaria
peccati
servitute.2)
Haec
igitur
distinctionis
summa
observetur:
hominem,
ut
vitiatus
est
ex
lapsu,
vo-
1)
Lib.
de
perfect,
iustitiae
c.
4.
2)
De
nat.
et
grat.
c.
66
et
alibi.
|