1:334
illae
bene
sibi
esse
cupiunt,
et
ubi
species
boni,
quae
sensum
moveat,
apparet,
eo
sequuntur.
Homo
vero
nec
id
quod
vere
sibi
bonum
sit,
pro
naturae
suae
immortalis
excellentia,
ratione
deligit,
ut
id
studio
persequatur;
nec
rationem
adhibet
in
consilium,
nec
mentem
intendit;
sed
sine
ratione,
sine
consilio,
naturae
inclinationem
instar
pecudis
sequitur.
Nihil
ergo
hoc
ad
arbitrii
libertatem,
an
homo
sensu
naturae
ad
bonum
appetendum
feratur;
sed
hoc
requiritur,
ut
bonum
recta
ratione
diiudicet,
cognitum
eligat,
electum
persequatur.
Ac
ne
cui
scrupulus
inhaereat,
advertendus
est
duplex
paralogismus.
Nam
et
appetitus
hic
non
proprius
voluntatis
motus,
1)
sed
naturalis
inclinatio,
et
bonum,
non
virtutis
aut
iustitiae
appellatur,
sed
conditionis:
ut
scilicet
homo
bene
habeat.
Quando
igitur
nihil
ad
probandam
arbitrii
libertatem
facit
naturale
hominibus
bene
habendi
desiderium,
non
magis
scilicet
quam
in
metallis
et
lapidibus,
ad
essentiae
suae
perfectionem
inclinans
affectio,
in
aliis
consideremus,
sitne
penitus
ita
omni
ex
parte
vitiata
corruptaque
voluntas,
ut
nihil
nisi
malum
generet;
an
particulam
aliquam
illaesam
retineat,
unde
nascantur
bona
desideria.
46.
Qui
primae
Dei
gratiae
tribuunt
ut
efficaciter
velimus,
e
converso
innuere
videntur,
inesse
facultatem
animae,
ultro
ad
bonum
aspirandi;
sed
imbecilliorem,
quam
quae
in
solidum
affectum
emergere,
aut
conatum
excitare
possit.
Nec
dubium
quin
hanc
opinionem,
ab
Origene
et
veterum
quibusdam
sumptam,
scholastici
communiter
amplexi
sint;
quando
solent
hominem
in
puris,
ut
loquuntur,
naturalibus
reputare.
Qualem
describit
apostolus
his
verbis
(Rom.
7,
15
et
19):
non
quod
volo
bonum,
hoc
facio;
sed
quod
nolo
malum,
hoc
ago;
velle
adiacet
mihi,
perficere
autem
non
invenio.
Sed
perperam
hoc
modo
invertitur
tota,
quam
illic
exsequitur
Paulus,
disputatio.
Tractat
enim
de
lucta
christiana,
quam
brevius
attingit
ad
Galatas
(5,
17);
quam
fideles
in
conflictu
carnis
et
spiritus
in
se
perpetuo
sentiunt.
Porro
spiritus
non
a
natura
est,
sed
a
regeneratione.
Loqui
autem
apostolum
de
regeneratis
inde
constat,
quod
ubi
dixerat
in
se
bonum
nullum
habitare,
subnectit
expositionem,
quod
intelligat
de
carne
sua.
Ideoque
negat
se
esse
qui
malum
faciat,
sed
peccatum
in
se
inhabitans.
Quid
sibi
vult
illud:
in
me,
ioe
est
in
carne
mea?
Nempe
ac
si
in
hunc
modum
loqueretur:
non
habitat
in
me
bonum
a
me
ipso;
nam
in
carne
mea
nihil
boni
reperire
est.
Hinc
sequitur
illa
species
excusationis:
non
facio
malum
ipse,
sed
quod
habitat
in
me
peccatum;
quae
solis
regeneratis
competit,
qui
praecipua
animae
parte
ad
bonum
tendunt.
Iam
vero
quae
subiicitur
conclusio
totum
hoc
liquido
declarat.
Condelector,
inquit,
legi
Dei2)
secundum
1)
modus
1550
seqq.
2)
omitt.
Dei
1550
et
seqq
|