5:326  DE  LIBERO  ARBITRIO.  Hominem  esse  peccati  servum  testantur  passim  scripturae  :  quo  significatur,  eius  ingenium  sic  alienatum  a  Dei  iustitia,  ut  nihil  non  impium,  contortum,  iniquum,  impurum,  concipiat,  concupiscat,  moliatur.  Cor  enim  peccati  veneno  penitus  delibutum,  nihil  quam  peccati  fructus  efflare  potest.  Neque  tamen  ideo  putandum  est,  hominem  quasi  violenta  necessitate  coactum  peccare.  Delinquit  voluntate  propensissima.  Sed  quia  pro  affectus  sui  corruptione  ab  omni  Dei  iustitia  longe  abhorret,  in  omne  vero  malitiae  genus  fervet,  libera  eligendi  boni  ac  mali  facultate,  quam  Liberum  Arbitrium  vocant,  praeditus  esse  negatur.  DE  PECCATO  ET  MORTE.  Peccatum  in  scripturis  appellatur,  tam  ipsa  naturae  humanae  vitiositas,  fons  vitiorum  omnium,  quam  quae  indo  oriuntur  improbae  cupiditates,  et  quae  ab  ipsis  cupiditatibus  emergunt  iniqua  facinora:  qualia  sunt,  caedes,  furta,  adulteria,  et  caetera  eius  generis.  Nos  ergo  ab  utero  peccatores,  ad  iram  et  ultionem  Dei  omnes  nascimur:  adulti,  gravius  subinde  iudicium  nobis  cumulamus,  tota  denique  vita  ad  mortem  progredimur.  Nam  si  omnem  iniquitatem  Dei  iustitiae  exsecrabilem  esse  nihil  dubium  est,  quid  nos  miseri  ab  eius  conspectu  exspectemus,  nisi  certissimam  confusionem,  qualem  [pag.  6]  fert  eius  indignatio,  qui  et  ingenti  peccatorum  mole  oppressi,  et  infinita  colluvie  inquinati  sumus.  Haec  cogitatio  quanquam  hominem  terrore  consternat,  ac  desperatione  obruit,  nobis  tamen  necessaria  est:  quo  propria  iustitia  exuti,  propriae  virtutis  fiducia  deiecti,  omni  vitae  exspectatione  depulsi,  discamus  paupertatis,  miseriae,  ignominiae  nostrae  conscientia  coram  Domino  consternari,  iniquitatis,  impotentiae,  ruinae  nostrae  agnitione,  omnem  illi  sanctitatis,  virtutis,  salutis  gloriam  deferre.  QUOMODO  IN  SALUTEM  AC  VITAM  RESTITUAMUR.  Ab  hae  nostri  cognitione,  quae  nostram  nobis  οὐδενίαν  ostendit,  siquidem  animis  nostris  serio  insederit,  ad  veriorem  quoque  Dei  notitiam  facilis  patet  accessus.  Imo  vero  iam  ipse  in  regnum  suum  primam  ianuam  aperuit:  ubi  nocentissimas  duas  pestes,  vindictae  suae  securitatem,  sal  sanique  nostri  confidentiam,  labefactavit.  Tunc  enim  in  coelum  oculos  attollere  incipimus,  qui  antea  in  terris  defixi  haerebant  et  qui  acquiescebamus  in  nobismet  ipsis,  ad  Dominum  suspiramus.  Ipse  autem  misericordiae  pater,  quanquam  longe  aliud  nostra  iniquitas  merebatur,  pro  sua  tamen  inenarrabili  benignitate,  sic  21*