7:323
323
ADVERSUS
P.
CAROLI
324
ad
iudicandum,
verbum
non
adderem.
Sed
quia
sunt
intempestivi
quidam
et
barbari
homines
qui
nunquam
satisfieri
sibi
patiuntur,
[pag.
61]
quid
illorum
morositati
vel
potius
truculentiae
facias?
-
Quoniam
tamen
Calvinus
quum
locum
illum
a
paucis
quibusdam
Caroli
aemulis
adhuc
adlatrari
audiisset,
excusationem
composuit
quae
aequis
simul
et
iniquis
satisfaceret,
vel
saltem
os
obstrueret;
non
pigebit
ex
ea
quoque
adiicere
quae
praesenti
apta
instituto
videbuntur.
Quod
tanquam
ex
tripode,
inquit,
haereticos
pronunciant,
qui
dicunt
Christum,
in
quantum
Deus
est,
a
se
ipso
esse,
facilis
est
responsio.
Ego
enim
utrumque
verum
assero,
et
esse
Christum
a
patre,
ut
secunda
est
persona,
et
a
se
ipso
esse,
si
divinam
eius
essentiam
simpliciter
respicimus.
Nam
sicut
hoc
inter
orthodoxos
patres
semper
fuit
receptum
atque
adeo
ex
scripturis
colligi
rite
potest,
Christum
a
patre
esse,
ita
audio
quid
de
eius
essentia
ubique
scriptura
praedicet,
quid
etiam
iidem
illi
sancti
scriptores
profiteantur.
Atque
id
est
quod
orientales
episcopos
definiisse
Hilarius
l)
refert,
si
quis
intemporalem
filii
de
patre
hypostasin
ad
innascibilem
Dei
essentiam
referat,
quasi
filium
patrem
dicens,
anathema
sit.
Item
Augustinus
:2)
ea
nomina
quae
substantiam,
vel
potentiam,
vel
essentiam
Dei
significant,
vel
quidquid
proprie
ad
se
dicitur
Deus,
omnibus
personis
aequaliter
conveniunt.
Non
est
ergo
aliquod
naturae
nomen,
quod
sic
patri
convenire
possit
ut
aut
filio
aut
spiritui
sancto
convenire
non
queat.
Item
libro
quinto
de
Trinitate:
[pag.
62]
Illud
praecipue
teneamus:
quidquid
ad
se
dicitur
Deus,
substantialiter
dici,
quod
ad
aliquid,
non
substantialiter,
sed
relative,
tantamque
vim
esse
eiusdem
substantiae
in
patre,
filio
et
spiritu
sancto,
ut
quidquid
de
singulis
ad
se
ipsos
dicitur,
non
pluraliter,
sed
singulariter
accipiatur.
Sed
quid
tanquam
de
re
ambigua
disputo?
Cyrillus
Christum
fore
mortalem
et
corruptibilem
ratiocinatur,
nisi
a
se
ipso"
vitam
et
immortalitatem
habeat.
Dicam
tamen
adhuc
apertius.
Hic
status
est
controversiae:
numquid
vere
de
Christo
praedicari
possit,
ipsum,
quatenus
Deus
est,
esse
a
se
ipso?
Hoc
negant
quidam
Aristarchi.
Cur?
Quia
Christi
nomen
secundam
in
Deo
personam
designet,
cui
relatio
est
ad
patrem.
Fateor
si
respectus
ad
personam
habetur
non
ita
loquendum
esse,
sed
dico
hoc
esse
non
personae,
sed
essentiae
elogium.
Habeo
idoneum
huius
loquutionis
autorem
spiritum
sanctum
qui
sententias
omnes
quibus
αὐτουσία
3)
Dei
praedicatur,
ad
Christum
refert,
quum
aliis
locis,
tum
primo
capite
ad
Hebraeos.
Denique
satis
de
re
ipsa
inter
nos
con-
1)
De
Synodis
2)
Sermone
38.
de
tempore.
3)
In
impresso
typis
latinis
maiuscuiis
legitur.
|