41:32
patefecit
Abrahae.
Atque
ut
hoc
clarius
explicem:
cur
Danielis
vocatur
Deus
potius
quam
Babyloniorum?
nempe,
quoniam
Daniel
ut
didicerat
ex
lege
Mosis,
ita
pure
colebat
Deum,
qui
foedus
suum
percusserat
cum
Abraham
et
sanctis
patribus,
et
qui
adoptaverat
sibi
Israelitas
in
peculium.
Hoc
igitur
pendebat
a
cultu
in
lege
praescripto:
cultus
autem
pendebat
a
foedere.
Ideo
hic
nomen
Danielis
non
ponitur
ac
si
liberum
ei
fuerit,
confingere
aut
imaginari
aliquem
deum:
sed
quia
Deum
illum
colebat,
qui
se
patefecerat
verbo
suo.
Denique
haec
loquutio
sic
debet
resolvi,
ut
sibi
omnes
metuant
a
Deo,
qui
foedus
suum
pepigit
cum
Abraham
et
eius
posteris,
et
qui
sibi
elegit
populum
illum
peculiarem:
qui
rationem
veri
et
legitimi
cultus
docuit,
atque
ostendit
lege
sua,
et
quem
Daniel
coluit.
Nunc
ergo
tenemus
quid
hoc
sibi
velit.
Ergo
discamus
Deum
verum
ab
omnibus
idolis
et
hominum
figmentis
discernere,
si
cupimus
ei
probari
cultum
nostrum.
Nam
multi
Deum
se
putant
colere,
qui
tamen
vagantur
per
quoscunque
libuit
errores,
nec
sunt
affixi
uni
vero
Deo.
Hoc
autem
perversum
est:
imo
nihil
aliud
est
quam
profanatio
verae
pietatis,
ita
confuse
Deum
colere.
Ideo
tenendum
est
discrimen
quod
dixi,
ut
semper
inclusae
sint
mentes
nostrae
intra
fines
verbi,
ne
aberrent
a
vero
Deo:
si
quidem
cupimus
ipsum
retinere,
et
religionem
sequi
quae
ei
placeat.
Dico
manendum
intra
limites
verbi,
neque
vel
huc
vel
illuc
declinandum:
quia
statim
occurrent
nobis
innumerae
diaboli
fallaciae,
nisi
verbum
nos
quasi
constrictos
teneat.
Quantum
ad
Darium
spectat,
agnovit
quidem
illum
esse
summum
Deum:
sed
quemadmodum
iam
diximus,
non
abiecit
fictitios
et
perversos
cultus,
quibus
assueverat.
Talis
autem
mixtura
intolerabilis
est
coram
Deo.
Adiungit,
quia
ipse
est
vivus
et
permanet
in
saeculum.
Videtur
quidem
hic
in
nihilum
redigere
falsos
omnes
deos:
sed
iam
ante
dictum
fuit,
et
res
ipsa
demonstrat,
profanos
homines
sic
erigere
mentes
ad
summum
Deum,
ut
statim
evanescant.
Si
ergo
constanter
agnoscerent
verum
Deum,
statim
excluderent
omnia
figmenta:
sed
putant
satis
esse,
si
Deus
primum
gradum
obtineat:
interim
adiungunt
minores
deos,
ut
lateat
quasi
in
turba,
etiamsi
ei
tribuant
aliquam
eminentiam.
Talis
igitur
fuit
ratio,
et
tale
consilium
Darii,
quia
nihil
sincerum
vel
liquidum
tenuit
de
unica
Dei
essentia,
sed
putavit
summam
potestatem
esse
in
Deo
Israelis,
utcunque
aliae
gentes
colerent
suos
deos.
Sic
videmus
ut
non
discesserit
a
superstitionibus,
quas
imbiberat
a
pueritia.
Et
ideo
non
est
cur
laudemus
eius
pietatem,
nisi
in
hoc
particulari
actu,
ut
loquuntur.
Interim
tamen
Deus
confessionem
extorsit
ex
eius
ore,
in
qua
describitur
nobis
ipsius
natura.
Vocat
Deum
vivum,
non
tantum
quod
vitam
in
se
habeat,
sed
ex
se,
et
quod
etiam
sit
fons
et
origo
vitae.
|