7:315
315
ADVERSUS
R
CAROLI
316
Cui
obsecro
non
satisfactum
esset
tam
plena
et
perspicua
confessione?
Quid
enim
est
quod
iudex
non
omnino
iniquus
in
ea
desideret?
Ex
ea
certe
apparet
quam
procul
ab
Arianismo
et
Sabellianismo
abfuerint.
Atqui
tanta
fuit
Caroli
vel
impudentia
vel
rabies,
ut
initio
decem
circiter
locis
eam
impugnare
conatus
sit,
quemadmodum
Sorbonistis
solenne
est,
plenis
buccis
haereses
et
schismata
crepare,
quoties
volunt
aliquid
damnatum.
Validis
tamen
responsionibus
deiectus
turpiter
pedem
reduxit;
nec
aliud
sibi
reliquum
fecit
ad
criminandum,
quam
quod
nomina
trinitatis
et
personarum
illic
iacerentur,
deinde
quod
Christus
praedicaretur
Iehovah,
qui
essentiam
haberet
a
se
ipso.
Sed
de
his
quia
postea
suo
loco
tractabitur,
in
praesens
plura
dicere
omitto.
Tertia
[pag.
46]
pars
orationis
excusationem
continebat,
quod
postulante
Carolo
symbolis
subscribere
recusarent.
Calvino
quidem
et
aliis
propositum
nequaquam
erat
symbola
abiicere
aut
illis
derogare
fidem,
sed
quia
hic
aggressus
erat
eos
Carolus,
suspectam
sibi
esse
eorum
fidem,
donec
symbolorum
subscriptione
eam
probassent,
nolebant
in
praeteritum
tempus
tali
invidia
gravari.
Et
sane,
quid
aliud
hoc
erat
quam
iugulum
porrigere?
Quanquam
non
tam
eos
movebat
sui
respectus
quam
ministerii,
quod
his
cuniculis
impetebatur
ab
homine
nequam
et
scelerato.
Sperabat
enim
hac
specie
infame
redditum
iri
Farelli
nomen,
ut
quidquid
hactenus
egisset
in
promovendo
Christi
regno,
pessum
iret.
Deinde
nolebant
hoc
tyrannidis
exemplum
in
ecclesiam
induci;
ut
is
haereticus
haberetur
qui
non
ad
alterius
praescriptum
loquutus
esset.
Huc
enim
incubuerat
Carolus,
nullum
absque
tribus
symbolis
esse
Christianum.
Quid
autem
contentiosius,
inquit
Augustinus
ad
Pascentium,
quam
ubi
de
re
convenit,
de
vocabulis
litigare?
Falsum
ergo
est
quod
ait,
Calvinum
adversus
tria
symbola
declamitasse.
De
symbolo
Athanasii
iocatus
est
in
hunc
modum:
Pronunciasti,
Carole,
versum
illum:
Hanc
fidem
quicunque
non
tenuerit,
salvus
esse
non
poterit.
Tu
autem
non
tenes.
Neque
enim,
quum
diu
luctatus
esses,
ad
quartum
versum
pervenire
potuisti.
Quid
si
nunc
te
mors
intercipiat?
et
diabolus
[pag.
47]
tecum
agat,
quod
conceptis
verbis
te
aeterno
exitio
devoveris,
nisi
armatus
sis
praesenti
huius
fidei
custodia.
De
symbolo
Nicaeno
ita
loquutus
est:
Quid
si
negem
hanc
formulam,
quam
mihi
obtrudis,
a
synodo
Nicaena
profectam
esse?
Neque
enim
credibile
est,
quum
sancti
patres,
quam
maxima
possent
brevitate,
complecti
vellent
formulam
compositam
ex
rebus
adprime
necessariis,
lusisse
supervacuo
verborum
circuitu.
Vides
autem
in
his
verbis
esse
battologiam,
Deum
de
Deo,
lumen
de
lumine,
Deum
verum
de
Deo
vero.
Quorsum
ista
repetitio
?
An
vel
emphasim
habet
ullam,
vel
maiorem
|