55:311  311  EPIST.  IOHANNIS  312  scientia  ne  minima  quidem  scintilla  pietatis  emicare  queat.  Et  passim  curiosi  homines  tantum  discunt  ex  verbo  Dei,  quod  garriant  ostentationis  causa.  Denique  nimis  vulgare  hoc  fuit  saeculis  omnibus  malum,  nomen  Dei  frustra  iactare.  Sumit  ergo  Iohannes  hoc  principium,  quod  Dei  cognitio  sit  efficax.  Unde  colligit,  minime  Deum  cognoscere  qui  praecepta  eius  non  servant.  Plato  licet  in  tenebris  palpitans,  suum  tamen  illud  pulchrum,  quod  imaginatur,  cognosci  posse  negat,  quin  hominem  rapiat  in  admirationem  sui:  in  Phaedro,  et  aliis  locis.  Deum  ergo  qui  fieri  potest  ut  cognoscas,  et  nullo  affectu  tangaris:  Nec  vero  hoc  tantum  ex  Dei  natura  manat,  ut  cognitum  statim  amemus:  sed  idem  spiritus,  qui  mentes  nostras  illuminat,  inspirat  etiam  cordibus  conformem  scientiae  affectum.  Quamquam  hoc  secum  fert  Dei  cognitio,  ut  eum  timeamus  et  amemus.  Neque  enim  Dominum  et  patrem,  ut  se  ostendit,  possumus  agnoscere,  quin  praebeamus  nos  illi  vicissim  morigeros  filios,  et  servos  obsequentes.  Breviter  evangelii  doctrina  vivum  est  speculum,  in  quo  Dei  effigiem  contemplantes,  in  eam  transfiguramur:  quemadmodum  Paulus  docet  2.  ad  Cor.  3,  18.  Quare  ubi  non  adest  pura  conscientia,  non  nisi  inane  scientiae  spectrum  esse  potest.  Notandus  est  hic  ordo,  quum  dicit,  nos  cognoscere  quod  noverimus.  Significat  enim,  Dei  obedientiam  sic  coniunctam  esse  scientiae,  ut  tamen  haec  ordine  sit  prior:  sicuti  necesse  est  causam  effectu  suo  esse  superiorem.  Si  praecepta  eius.  Atqui  nemo  est  qui  omni  ex  parte  servet:  ita  nulla  esset  Dei  cognitio  in  mundo.  Respondeo,  apostolum  minime  secum  pugnare.  Quum  ergo  nuper  omnes  reos  statuerit  coram  Deo,  non  intelligit  servare  mandata,  qui  legi  penitus  satisfaciant  (quod  exemplum  nusquam  inveniri  potest  in  mundo),  sed  qui  pro  humanae  infirmitatis  captu  vitam  suam  formare  student  ad  Dei  obsequium.  Nam  quoties  de  fidelium  iustitia  scriptura  loquitur,  adeo  peccatorum  remissionem  non  excludit,  ut  potius  ab  6a  faciat  exordium.  Nec  vero  inde  colligendum  est,  fidem  in  opera  recumbere.  Tametsi  enim  suae  quisque  fidei  testimonium  habet  ab  operibus:  non  tamen  sequitur  illic  fundatam  esse,  quum  posterior  haec  probatio  instar  signi  accedat.  Certitudo  itaque  fidei  in  sola  Christi  gratia  residet:  sed  pietas  et  sanctitas  vitae  veram  fidem  a  ficta  et  mortua  Dei  notitia  discernit:  quia  haec  veritas  est  in  Christo  (ut  ait  Paulus  Colos.  3,  9)  exuisse  veterem  hominem,  ete.  4.  Qui  dicit.  Novi  eum.  Unde  probat  mentiri,  qui  fidem  iactant  absque  pietate:  nempe  a  contrario,  quia  iam  illud  posuit,  quod  Dei  cognitio  res  sit  efficax.  Neque  enim  nuda  imaginatione  cognoscitur  Deus:  sed  quum  se  intus  cordibus  nostris  per  spiritum  patefacit.  Caeterum  quia  multi  hypo-