9:307  307  RESPONSIO  ALTERA  308  sent  abiegnae  in  terram  trabes.l)  Nam  quum  propria  libidine  impura  mulier  se  impulsam  fuisse  sentiret  ad  [pag.  89]  prodendum  patris  regnum,  neque  impudicum  eius  amorem,  neque  illecebras  Iasonis  accusat  stulta  haec  pedissequa,  sed  queritur  fabricatam  fuisse  navem  in  Graecia.  Ita  qui  sibi  male  conscius  extenuandae  culpae  suae  praetextus  in  causis  remotis  procul  accersit,  ridicule  se  ipsum  obliviscitur.  Iam  vides,  quamvis  obduret  suo  modo  corda  Deus,  merito  tamen  suam  cuique  duritiem  imputari,  quia  se  quisque  obdurat  propria  malitia.  In  flectendis  ad  Dei  obsequium  cordibus  alia  ratio  est.  Nam  ut  natura  ad  contumaciam  propensi  sumus  omnes,  nemo  bene  agere  cupiet,  nisi  agatur:  et  tamen  quum  scriptura  dicit  praeparari  a  Deo  corda,  et  fideles  se  praeparare,  ut  voluntarium  Deo  cultum  exhibeant,  non  pugnat  ipsa  secum,  sed  distincte  ostendit  Dei  cultores  sponte  et  voluntario  cordis  affectu  praestare  officium:  neque  tamen  [pag.  90]  hoc  obstare,  quominus  suas  partes  Deus  arcano  spiritus  motu  impleat.  Obdurationis,  ut  iam  dixi,  alia  est  ratio,  quia  reprobos  Deus  non  gubernat  regenerationis  spiritu,  sed  diabolo  mancipat  et  addicit,  arcanoque  suo  iudicio  pravas  eorum  voluntates  ita  moderatur,  ut  nihil  agant  nisi  quod  decrevit.  Quo  melius  haec  inter  se  conveniunt,  utcunque  Deus  quos  vult  obduret,  unumquemque  tamen  sibi  propriae  obdurationis  esse  autorem.  Ne  longior  sim,  succurrat  piis  et  aequis  lectoribus  haec  Augustini  admonitio,2)  quod  apostolus  dicit  tradi  in  perversos  affectus  hominem,  perperam  et  inscite  ad  patientiam  restringi:  quia  idem  Paulus  alibi  patientiae  coniungit  potentiam,  dicens:  Si  potentiam  suam  volens  monstrare  Deus,  tulit  in  multa  patientia  vasa  irae  aptata  in  interitum,  ete.  (Rom.  9,  22).  Atque  ut  nunquam  hac  de  re  verba  fecisset  sanctus  ille  doctor,  satis  superque  nobis  [pag.  91]  esse  debet  sola  Dei  autoritas.  Non  ego  Deum  auferre  cor  principibus  terrae  dixi,  ut  eos  errare  faciat:  vel  tenuisse  cor  Pharaonis,  ne  ad  humanitatem  flecteretur:  non  dixi  Deum  vertisse  gentium  corda,  vel  roborasse  in  odium  populi  sui,  sibilasse  ad  Aegyptios,  illisque  velut  malleis  usum  esse:  non  dixi  Sennacherib  virgam  esse  in  Dei  manu:  sed  spiritus  ita  pronunciat.  Quid?  ubi  etiam  recitat  scriptura  Saulem  a  malo  Dei  spiritu  fuisse  correptum  (1  Sam.  18,  10),  patientiaene  solum,  ac  permissioni  hoc  tribues?  Quanto  rectius  Augustinus3)  admonet:  Quod  peccant  Satan  et  impii,  eorum  esse:  quod  peccando  hoc  vel  illud  agunt,  ex  virtute  Dei  esse,  tenebras  prout  visum  est  dividentis.  1)  Cf.  quae  annotavimus  Tom.  VIII,  pag.  314.  2)  Lib.  5  contra  Iulianum  cap,  3.  3)  Libro  de  praedestinatione  sanctorum.