1:307
INSTITUTIO
REL.
CHRIST.
1539
.
1554.
mus.
Nos
autem,
quum
dicimus
nihil
in
se
oportere
hominem
intueri
quod
ipsum
animosum
reddat,
intelligimus
nihil
esse
penes
ipsum
cuius
fiducia
debeat
superbire.
Quare,
si
libet,
quam
homo
sui
notitiam
habere
debet,
ita
partiamur:
ut
primo
loco,
quem
in
finem
creatus
sit,
et
donis
non
contemnendis
praeditus,
reputet;
qua
cogitatione
ad
divini
cultus
vitaeque
futurae
meditationem
excitetur;
deinde
suas
facultates,
vel
certe
facultatum
inopiam
expendat;
qua
perspecta
non
secus
atque
in
nihilum
redactus
in
extrema
confusione
iaceat.
Huc
tendit
prior
consideratio,
ut
quale
sit
officium
suum
agnoscat;
altera,
quid
ad
ipsum
praestandum
valeat.
De
utraque,
prout
series
docendi
poscet,
sparsim
a
nobis
disseretur.
6.
Ante
vero
quam
ad
miseram
istam
hominis
conditionem
describendam
aggrediamur,
1)
operae
pretium
est
tenere
qualis
prima
sua
conditione
creatus
fuerit
homo.
Cavendum
est
enim
ne,
dum
naturalia
hominis
mala
demonstramus,
ea
videamur
ad
naturae
autorem
referre.
In
hoc
enim
praetextu
se
habere
satis
defensionis
putat
impietas,
si
obtendere
queat,
quidquid
habet
vitii
a
Deo
quodammodo
profectum
esse.
Nec
dubitat,
si
redarguitur,
cum
Deo
ipso
litigare
culpamque
in
eum
transscribere,
cuius
merito
rea
agitur.
Et
qui
religiosius
loqui
de
numine
videri
volunt,
libenter
tamen
excusationem
pravae
suae
voluntatis
captant
a
naturae
accusatione
;
2)
non
cogitantes
se
Deum
quoque,
licet
obscurius,
sugillare,
cuius
in
contumeliam
recideret,
siquid
vitii
inesse
naturae
probaretur.
Quum
ergo
videamus
carnem
inhiare
subterfugiis
omnibus,
quibus
utcunque
derivari
3)
a
se
malorum
suorum
culpam
existimat,
huic
malitiae
diligenter
obviandum
est.
Itaque
sic
tractanda
est
humani
generis
calamitas,
ut
praecidatur
carnis
malitiae
omnis
tergiversatio,
et
iustitia
Domini
ab
omni
insimulatione,
nedum
criminatione,
vindicetur;
sic
tamen,
ut
a
purissima
veritate
non
deflectamus:
quae
adeo
non
suffragatur
istiusmodi
absurdis,
ut
ad
refellenda
per
se
abunde
sufficiat,
ubi
primum
intelligitur.
7.
Nam
parentem
omnium
nostrum
Adam
creatum
esse
constat
ad
imaginem
et
similitudinem
Dei.
Quo
indicatur
factum
esse
participem
divinae
tum
sapientiae,
tum
iustitiae,
tum
virtutis,
tum
integritatis,
tum
veritatis,
tum
innocentiae.
Neque
enim
probabilis
est
eorum
error,
qui
similitudinem
et
imaginem
Dei
in
dominatu
illi
tradito
locant;
ac
si
eo
solo
Deum
referre
diceretur,
quia
constitutus
fuerit
omnium
animalium
dominus
et
arbiter.
Nisi
maius
subesset
huic
sententiae
pondus,
non
toties
repeteretur
a
Mose.
Et
Paulus
omnem
de
ista
re
controversiam
dirimit
quum
ita
loquitur
(Eph.
4,
23):
Re-
1)
aggredimur
1550
et
seqq.
3)
add.
alio
1543
et
seqq.
2)
excusatione
1553.
|