8:299  299  DE  AETERNA  DEI  300  si  maiorem  partem  ideo  incredulam  manere  probo,  quia  Deus  non  nisi  quos  vult  illuminatione  dignatur,  simul  alterum  illud  obtineo:  communiter  offerri  utrisque  Dei  misericordiam:  ut  quicunque  intus  non  docentur,  tantum  reddantur  inexcusabiles.  Distinguunt  quidam,  quod  potentia  salutare  sit  omnibus  evangelium,  non  effectu:  sed  nodum  hoc  modo  minime  expediunt:  quia  semper  eo  revolvimur,  aequalisne  omnibus  conferatur  credendi  facultas.  At  vero,  cur  non  omnes  evangelio  obediant,  rationem  affert  Paulus:  quia  Iesaias  dicit:  Domine,  quis  credidit  sermoni  nostro,  et  brachium  Domini  cui  revelatum  est?  (Rom.  10,  16;  Iesa.  53,  1.)  Credentium  paucitate  attonitus  propheta  exclamat:  Rem  indignam  esse,  quod  Dei  verbum  omnium  auribus  personans,  nulla  fere  corda  intus  afficiat.  Verum,  ne  quem  conturbet  tanta  mundi  pravitas,  mox  subiicit,  non  omnibus  hoc  esse  datum.  In  summa,  effectu  carere  quamlibet  sonorum  humanae  vocis  [pag.  88]  clamorem  significat,  nisi  interior  Dei  virtus  in  cordibus  operetur.  Cuius  etiam  rei  praeclarum  documentum  ante  oculos  ponit  Lucas,  qui  postquam  retulit  habitam  a  Paulo  concionem:  Crediderunt  (inquit)  quotquot  ordinati  erant  ad  vitam  aeternam  (Act.  13,  48).  Cur  eadem  doctrina  non  iisdem  omnium  animis  excipitur?  Numerum  definit  Lucas:  Quia  non  omnes  ad  vitam  erant  ordinati.  Cuius  porro  haec  dispositio  est,  nisi  Dei  unius?  Nam  qui  proprio  cordis  motu  fuisse  ordinatos  ineptiunt,  non  magis  refutatione  sunt  digni,  quam  si  mundum  a  se  ipso  creatum  dicerent.  Est  enim  recondita  evangelii  sapientia,  ad  quam  penetrare  humani  ingenii  acumen  nequit.  Animalis  homo,  inquit  Paulus,  non  capit  ea  quae  Dei  sunt  (1  Cor.  2,  14).  An  quia  non  vult?  Id  quidem  verum  est,  rebelles  esse  Deo  quicunque  eius  spiritu  mansuefacti  non  sunt.  Sed  altius  conscendit  Paulus  :  quod  scilicet  illi  sint  stultitia,  nec  possit  intelligere  :  neminem  fuisse  Dei  consiliarium,  nec  cognosci  eius  arcana  nisi  a  solo  eius  spiritu.  Unde  constituit,  solos  esse  vere  Dei  discipulos,  qui  non  mundi  huius  spiritu,  sed  coelesti  donati  sunt:  ut  sciant  quae  sibi  a  Deo  donata  sunt.  Quid  sibi  ista  vult  comparatio  inter  mundi  huius  et  Dei  spiritum:  nisi  quod  suo  modo  sapiunt  homines,  ut  in  terra  subsidant,  filios  suos  pater  coelestis  peculiari  modo  illuminat?  Hic,  si  [pag.  89]  Deo  placet,  voluntariam  cuiusque  praeparationem  nobis  Pighius  obtrudit:  quasi  non  Corinthios  alloquatur  Paulus,  quos  paulo  post  et  fures,  et  ebriosos,  et  maledicos,  et  avaros,  et  molles,  et  prodigiosis  flagitiis  infectos  fuisse  commemorat,  donec  spiritus  sanctificatione  purgati  forent  (1  Cor.  6,  9).  Qualis  ad  promerendam  illuminationem  eorum  potuit  esse  occursus,  quos  Deus  ab  inferis  ipsis  extraxit?  Et  quid  longo  verborum  circuitu  opus  est?  Spiritus  qui  nobis  regni  coelestis  arcana