39:29  29  IN  IEREMIAM.  CAP.  XXXII.  30  obtenebrent  puram  doctrinam  suis  fallaciis:  etiamsi  sacrifici  sint  apostatae,  et  quasi  vexillum  tollant  ad  dissipationem  totius  ecclesiae,  discamus  manere  firmi  :  quia  fides  nostra  non  debet  labefactari,  quamvis  totus  mundus  agitetur,  imo  quamvis  Satan  misceat  coelum  terrae.  Denique  haec  vera  nostrae  fidei  probatio  est,  si  constanter  manemus  in  veritate  Dei,  ubi  Satan  nihil  non  tentat  et  machinatur,  ut  omnia  permisceat.  Ieremias  enim  hic  non  de  Aegyptiis,  vel  de  Assyriis  loquitur,  sed  de  populo  electo,  de  filiis  Abrahae,  de  sacra  haereditate  Dei:  et  tamen  dicit  sacerdotes  et  prophetas  fuisse  quasi  duces  populo  ad  peccandum,  ut  cultum  Dei  abiicerent,  ut  corrumperent  legem,  denique  desciscerent  a  pietate.  Addit  postea,  virum  Iehudah,  et  incolas  Ierusalem.  Non  loquitur  de  Israelitis,  qui  pridem  sese  polluerant  et  prostituerant  ad  impias  superstitiones.  Erant  enim  quasi  extranei  a  populo  Dei,  sed  nominat  tantum  Iudaeos  qui  superstites  manebant,  ut  restaret  aliqua  Dei  ecclesia  in  mundo.  Iam  gradatim  procedit,  quum  ultimo  loco  ponit  incolas  Ierusalem,  Hoc  enim  minus  erat  tolerabile,  eos  qui  templum  habebant  in  conspectu,  qui  assidue  revoeabantur  ad  verum  Dei  cultum,  esse  apostatas,  sicuti  qui  in  pagis  habitabant.  Nam  in  speciem  excusabiles  erant  homines  rustici,  qui  ter  quotannis  solebant  venire  in  templum.  Sed  quum  cives  Ierosolymae  haberent  tot  pietatis  exercitia,  quum  assidue  in  ipsorum  auribus  lex  Dei  personaret,  quum  sacrificia  essent  quasi  tubae  quarum  clangore  revocarentur  ad  timorem  Dei,  fuit  longe  atrocius  ipsorum  crimen,  sicuti  diximus:  et  ideo  propheta  maioris  ignominiae  causa  eos  adiungit  viris  Iehudah.  Sequitur,  33.  Et  verterunt  mihi  cervicem,  et  non  faciem:  et  docendo  eos,  et  mane  surgendo,  et  docendo,  et  non  audierunt  (et  ipsi  non  audientes,  ad  verbum:  sed,  non  audierunt)  ut  reciperent  correctionem  (vel,  disciplinam).  Hic  clarius  exprimit  Ieremias  pervicaciam  populi,  quasi  diceret  fuisse  ipsis  deliberatum  reiicere  omnem  doctrinam,  nec  Deo  morem  gerere,  qui  enim  tergum  obvertit,  hoc  facit  sciens  et  volens,  et  quidem  non  sine  contemptu.  Si  quispiam  me  alloquitur,  et  in  contrariam  partem  respicio,  nonne  hoc  manifestum  signum  est  ludibrii,  vel  fastidii?  et  qui  loqui  coepit  annon  videt  se  repudiari?  Sic  ergo  Deus  conqueritur  non  errore  lapsos  fuisse  Iudaeos,  sed  quasi  meditatos  fuisse  hanc  contumaciam.  Verterunt  igitur  mihi  cervicem,  inquit,  quum  tamen  deberent  attenti  esse  ad  audiendam  legis  doctrinam.  Deus  enim  faciem  suam  nobis  ostendit  quoties  dignatur  praecipere  quid  agendum  sit,  et  monstrare  salutis  viam.  Ubi  nos  respicit,  nisi  mutuo  etiam  in